انواع شاخص های بورس

مدل سازی انواع شاخص بورس اوراق بهادار ایران با الگوریتم تقریب تابع ژنتیک
پژوهشهای مدیریت عمومی ، دوره: 10 ، شماره: 37
خرید و دانلود فایل مقاله
با استفاده از پرداخت اینترنتی بسیار سریع و ساده می توانید اصل این مقاله را که دارای 22 صفحه است به صورت فایل PDF در اختیار داشته باشید.
مشخصات نویسندگان مقاله مدل سازی انواع شاخص بورس اوراق بهادار ایران با الگوریتم تقریب تابع ژنتیک
چکیده مقاله :
از مهمترین مباحث جدی در بازار بورس، شاخص های بورس می باشد. هدف اصلی این پژوهش مدل سازی عوامل موثر بر شاخص قیمت سهام، شاخص قیمت و بازده نقدی بورس، شاخص مالی و شاخص صنعت در بورس اوراق بهادار ایران است. بدین منظور، از اطلاعات 112 متغیر کلان اقتصادی و بورس طی سالهای 1376 تا 1393 استفاده شده است که مدل سازی با روش الگوریتم تقریب تابع ژنتیک صورت گرفته است. با استفاده از نرم افزار MSmodeling مدل سازی برای عوامل موثر بر شاخص قیمت سهام، شاخص قیمت و بازده نقدی بورس، شاخص مالی، شاخص صنعت صورت گرفت تا مشخص گردد که از 108 متغیرمستقل چه متغیرهایی برانواع شاخص بورس موثر می باشد. نتایج پژوهش نشان می دهد تسهیلات اعطایی بانکها منجر به افزایش شاخص صنعت در بازار بورس می شود. پایه پولی و تسهیلات اعطایی بانکها و سپرده سرمایه گذاری کوتاه مدت نیز بر شاخص قیمت سهام موثر می باشد. همچنین متغیرهای تعداد سهام معامله شده، ارزش معاملات و تعداد خریداران باعث افزایش شاخص صنعت و شاخص قیمت سهام شده است. با توجه به یافته ها پیشنهاد می شود که تسهیلات اعطایی بانکها به بخشهای دولتی و غیر دولتی و موسسات اعتباری غیر بانکی باعث افزایش شاخص صنعت و شاخص قیمت سهام می شود که دولت، در مورد برخی از شرکتهای بورس وارد عمل شود و بنگاه های ورشکسته را با اعطای تسهیلات مدیریت کند و وضعیت آنها را در بازار بورس بهبود بخشد. همچنین با توجه به یافته های پژوهش رشد صنعت خودرو منجر به رشد شاخص مالی می شود و بدین منظور سیاستگذاران بایستی به صنعت خودرو توجه ویژه ای نمایند.
کلیدواژه ها:
کد مقاله /لینک ثابت به این مقاله
کد یکتای اختصاصی (COI) این مقاله در پایگاه سیویلیکا JR_MR-10-37_005 میباشد و برای لینک دهی به این مقاله می توانید از لینک زیر استفاده نمایید. این لینک همیشه ثابت است و به عنوان سند ثبت مقاله در مرجع سیویلیکا مورد استفاده قرار میگیرد:
نحوه استناد به مقاله :
در صورتی که می خواهید در اثر پژوهشی خود به این مقاله ارجاع دهید، به سادگی می توانید از عبارت زیر در بخش منابع و مراجع استفاده نمایید:
هاشمی تبار، محمود و دادرس مقدم، امیر و حسینی، سید مهدی و مرادی، ابراهیم،1396،مدل سازی انواع شاخص بورس اوراق بهادار ایران با الگوریتم تقریب تابع ژنتیک،https://civilica.com/doc/861738
در داخل متن نیز هر جا که به عبارت و یا دستاوردی از این مقاله اشاره شود پس از ذکر مطلب، در داخل پارانتز، مشخصات زیر نوشته می شود.
برای بار اول: ( 1396، هاشمی تبار، محمود؛ امیر دادرس مقدم و سید مهدی حسینی و ابراهیم مرادی )
برای بار دوم به بعد: ( 1396، هاشمی تبار؛ دادرس مقدم و حسینی و مرادی )
برای آشنایی کامل با نحوه مرجع نویسی لطفا بخش راهنمای سیویلیکا (مرجع دهی) را ملاحظه نمایید.
مراجع و منابع این مقاله :
لیست زیر مراجع و منابع استفاده شده در این مقاله را نمایش می دهد. این مراجع به صورت کاملا ماشینی و بر اساس هوش مصنوعی استخراج شده اند و لذا ممکن است دارای اشکالاتی باشند که به مرور زمان دقت استخراج این محتوا افزایش می یابد. مراجعی که مقالات مربوط به آنها در سیویلیکا نمایه شده و پیدا شده اند، به خود مقاله لینک شده اند :
- Alimran, R., & Alimran, S. (2015). Stock Market effectiveness as .
- Alimran, S. & Alimran, R. (2013). Studying the process of .
- Alrub, انواع شاخص های بورس A. A., Tursoy, T., & Rjoub, H. (2016). Exploring .
- Baharmoghadam, M., & Quavaraeie, T. (2012). Relationship between the days .
- Das, A. (2017). An Association of Macroeconomic Variables and Stock .
- Heidari, H. & Bashiri, S. (2012). Investigating the relationship between .
- Emenike Kalu, O., & Okwuchukwu, O. (2014). Stock market return .
- Farazmand., S. Kordaich, A. & Moshbaki, A. (2013). Prediction انواع شاخص های بورس of .
- Fu, G., luo, Ch., & Wang, J. (2013), Accounting Information .
- Golestani., S. Daldar, M. Seyyed, S. & Jafari, S. H. .
- Kamroupher, M. & Hashemi, S. Z. (2012). Investigating and recognizing .
- Kayyei, R. (2011). An analytical view at Stock Indicators, Stock .
- Khajeh, A., & Modarress, H. (2010). QSPR prediction of flash .
- Khaled, K. F. (2011). Modeling corrosion inhibition of iron in .
- Li, L., Narayan, P. K., & Zheng, X. (2010). An .
- Moradi, A. (2006). Relationship between Financial Ratios and Stock Returns .
- Niece, A., & Paymani, M. (2014). Modeling of Tehran Stock .
- Prosenjit B, J. Thomas, L. & Kunal, R. (2005). Exploring .
- Rogers, D., & Hopfinger, A. J. (1994). Application of genetic .
- Samuel, H. Uzairu, A. Mamza1, P. & Oluwole Joshua, O. .
- Sandvik, A. A. & Følgesvold, L. R. (2016). Causal relations .
- Zare, R., Azali, M., & Habibullah, M. S. (2013). Monetary .
مدیریت اطلاعات پژوهشی
اطلاعات استنادی این مقاله را به نرم افزارهای مدیریت اطلاعات علمی و استنادی ارسال نمایید و در تحقیقات خود از آن استفاده نمایید.
شاخص بازار بورس
شما هم تا الان، بارها و بارها، شنیدهاید که مثلا شاخص بورس امروز با ۱۵۰۰واحد رشد، به عدد ۸۵۰۰۰ ه واحد رسید.
و همچنین گاهی اوقات رسانهها از افت شاخص بورس خبر میدهند.
تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که شاخص در بورس، بیانگر چیست و چرا افزایش یا کاهش آن، اهمیت دارد؟
نوسانات شاخص بورس چه مفهومی دارد؟
در این قسمت از آموزش گروه سرمایه گذاری اکسیر قصد داریم درباره شاخصهای بورس و انواع شاخص صحبت کنیم تا شما همراهان عزیز بیشتر آشنا بشید.
درفرهنگ لغات فارسی واژه شاخص اینطور معنی شده است: برآمده،. برجسته، ممتاز. نمونه، الگو،
شاخص عددی است که میانگین ارزش مجموعهای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ نسبت به هم بیان کند.
شاخص ها یک معیار آماری هستند که تغییرات در یک اقتصاد کلان یا بازار بورس را نشان میدهد.
در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خریدوفروش میشود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان میدهد.
روش اندازهگیری هر شاخص، منحصرا به همان شاخص مربوط است و نمیتوان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخصها را نسبت بهروز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آنها را.
شاخص کل و سایر شاخصهای بورس اوراق بهادار تهران میتوان برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری در بورس استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نماگر یا نماینده آن اقتصاد میباشد.
شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن میباشد و وسیلهای برای اندازهگیری و مقایسه پدیدههایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن میتوان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود و نسبت به آن تصمیم گرفت.
شاخص بازار بورس چیست؟
نوعی از اندازهگیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار یا بازار پایه فرابورس است.
در فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکتهای بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری میگذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری میتوان بنا بر احتیاج و کارایی شاخصهای زیادی را تعریف و محاسبه نمود.
روش محاسبه شاخص کل بورس تهران:
برای درک بهتر نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذاران که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه میشود.
در ابتدا بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال مالی شرکت است و دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهامدار. یعنی فرض کنیم که شخصی سهامی را به ارزش هر سهم ۵۰۰ تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است، قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال ۶۰۰ تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال ۵۰ تومان به ازای هر سهم سود نقدی تقسیم کرده است؛ بنابراین این سرمایه گذار روی سهام توانسته تا پایان این سال در مجموع ۱۵۰ تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال ۳۰ درصد بوده است، زیرا سرمایه وی از ۵۰۰ تومان به ۶۵۰ تومان افزایش یافته است.
حالا روش و فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین شکل میباشد.
به انواع شاخص های بورس این معنی که شاخص کل افزایش قیمت کلیه سهامهای منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکتهای سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهامها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه میکند که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بازار بورس میگویند.
مفهوم واحد در شاخص چیست؟
شاخص کل براساس یک واحد تعریف میشود به این صورت که اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال برای مثال ۲۰ هزار واحد باشد و در آخر سال مالی به ۳۰ هزار واحد افزایش یابد یعنی شاخص کل 10 هزار واحد افزایش داشته که این به معنای بازده ۵۰% درصدی در شاخص کل بورس است.
اشتراک این مطلب
https://exirise.com/wp-content/uploads/2019/08/exchange-300x173-1.jpg 173 300 ExConvHs3574Izp https://exirise.com/wp-content/uploads/2022/05/Name-Gold.png ExConvHs3574Izp 2019-08-14 17:35:03 2020-09-15 15:37:44 شاخص بازار بورس
با تشکر از توضیحات خوبتان. اما فکر کنم در خط آخر “یعنی شاخص کل۵ هزار واحد افزایش داشته ” باید نوشته میشد 10هزار واحد
جزئیات خبر
شاخص در "بورس" یعنی چه؟ حتما شما هم تاکنون، بارها و بارها، شنیدهاید که مثلا شاخص بورس امروز با 150 واحد رشد، به عدد 70 هزار واحد رسید. همچنین گاهی اوقات رسانهها از کاهش شاخص بورس خبر میدهند. اما تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که شاخص بورس، بیانگر چیست و چرا افزایش یا کاهش آن، اهمیت دارد؟ اساس نوسانات شاخص چه مفهومی دارد؟ در این مطلب از بورسینس قصد داریم درباره شاخصهای بورس و انواع شاخص صحبت کنیم. درفرهنگ لغات فارسی واژه شاخص اینطور معنی شده است: برآمده ، مرتفع . 2 - برجسته ، ممتاز. 3 - (اِ.) نمودار. 4 - نمونه ، الگو، سرمشق . 5 - عددی که میانگین ارزش مجموعه ای از اقلام مرتبط با یکدیگر را برحسب درصدی از همان میانگین در فاصله زمانی دو تاریخ بیان کند. شاخص یک معیار آماری است که تغییرات در یک اقتصاد یا بازار بورس را نشان میدهد. در مورد بازارهای مالی، شاخص یک سبد فرضی از کلیه سهامی است که در آن بازار خریدوفروش میشود و میانگین تغییرات قیمت همه سهام را نشان میدهد. روش اندازهگیری هر شاخص، منحصر به همان شاخص است و نمیتوان رقم فعلی یک شاخص را با شاخصی دیگر مقایسه کرد؛ بنابراین برای مقایسه دو شاخص مختلف بهتر است درصد تغییرات شاخصها را نسبت انواع شاخص های بورس بهروز یا ماه قبل باهم مقایسه کرد، نه عدد فعلی آنها را. از شاخص کل و سایر شاخصهای بورس اوراق بهادار تهران میتوان برای سنجش عملکرد سهام و صندوقهای سرمایهگذاری استفاده کرد. مفهوم شاخص در بورس بسیار متفاوت است، کلمه شاخص (INDEX) در کل به معنای نمودار یا نشاندهنده یا نماینده میباشد. شاخص کمیتی است که نماینده چند متغیر همگن میباشد و وسیلهای برای اندازهگیری و مقایسه پدیدههایی است که دارای ماهیت و خاصیت مشخصی هستند که بر مبنای آن میتوان تغییرات ایجاد شده در متغیرهای معینی را در طول یک دوره بررسی نمود. شاخص بازار سهام چیست ؟ روشی برای اندازهگیری بخشی از بازار سهام است. این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکتهای بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری میگذارد. در هر بازار بورس اوراق بهاداری میتوان بنا بر احتیاج و کارایی شاخصهای زیادی را تعریف و محاسبه نمود. تاریخچه شاخص بورس روش محاسبه شاخص کل بورس تهران برای درک نحوه محاسبه شاخص کل ابتدا لازم است توضیح دهیم که بازدهی سرمایه گذاران که (در بورس) سرمایه گذاری کرده اند در بورس اوراق بهادار به دو روش محاسبه می شود. ابتدا بازدهی حاصل از دریافت سود نقدی در پایان هر سال است و دوم تغییر قیمت سهم در طول دوره سرمایه گذاری سهامدار. یعنی فرض کنید که شخصی سهامی را به ارزش هر سهم 100 تومان در ابتدای یک سال خریداری کرده است، قیمت هر سهم این شرکت در پایان سال 120 تومان شده و شرکتی که سهام آن خریداری شده است نیز در پایان سال 10 تومان به ازای هر سهم سود تقسیم کرده است. بنابراین این سرمایه گذار روی سهام توانسته تا پایان این سال در مجموع 30 تومان به ازای هر سهم سود کند و در واقع بازدهی این سرمایه گذار در پایان سال 30 درصد بوده است، زیرا سرمایه وی از 100 تومان به 130 تومان افزایش یافته است. حال روش و فرمول محاسبه شاخص کل بورس نیز بر همین اساس می باشد. بدین معنی که شاخص کل افزایش قیمت کلیه سهام های منتشر شده در بورس و همچنین تقسیم سود نقدی این شرکت های سهامی را در نظر گرفته و بر این اساس بازدهی کلیه سهام ها و در واقع بازدهی کل بورس را محاسبه می کند که به آن شاخص کل بورس یا بازدهی نقدی بورس می گویند. مفهوم واحد در شاخص چیست؟ شاخص براساس یک واحد تعریف می شود بدین صورت اگر شاخص کل بورس در ابتدای سال برای مثال 10 هزار واحد باشد و در پایان سال به 15 هزار انواع شاخص های بورس واحد افزایش یابد یعنی 5 هزار واحد افزایش داشته که این به معنای بازده 50% درصدی در شاخص کل بورس است. شاخص بورس تهران شاخص کل قیمت در بورس تهران برای سه گروه محاسبه میشود که عبارتند از: 1 - شاخص قیمت کل بازار: که در محاسبه آن قیمت سهام تمام شرکتهای معامله شده تاثیر داده میشود. 2 - شاخص قیمت تالار اصلی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکتهای معامله شده در تابلو اصلی تاثیر داده میشود. 3 - شاخص قیمت تالار فرعی: که در محاسبه آن فقط قیمت سهام شرکتهای معامله شده در تابلوی فرعی تاثیر داده میشود. در زیر به برخی دیگر از شاخصهای بورس اشاره شده است: 4 - شاخص صنعت: این شاخص عملکرد شرکتهای صنعتی بورس را نشان میدهد. مفاهیم این بازار کمک میکند. با یکی از این کلیدها آشنا شوید: 5 - شاخص واسطهگریهای مالی: این شاخص عملکرد شرکتهای واسطهگری مالی شامل هلدینگها، سرمایهگذاریها و لیزینگها را نشان میدهد. 6 - شاخص قیمت و بازده نقدی: این شاخص را در سالهای اخیر روزنامه همشهری با نام شاخص بازده بازار سهام به سهامداران شناسانده است. شاخص قیمت و بازده نقدی را میتوان یکی از دقیقترین شاخصهای محاسبه در بورس تهران به حساب آورد زیرا هر دو مولفه تقسیم سود در شرکتها و بازده سهام بر اثر افزایش قیمت سهام شرکتها در آن مدنظر قرار گرفته است. 7 - شاخص عملکرد تالار اصلی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکتهای درج شده در تابلوی اصلی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان میدهد. 8 - شاخص کل قیمت سهام: این شاخص بیانگر روند عمومی قیمت سهام همه شرکتهای پذیرفته در بورس اوراق بهادار است. طبق فرمول طراحی شده تغییر قیمت شرکتهای بزرگتر که در عین حال سرمایه بیشتری نیز دارند بر نوسان شاخص تاثیر بیشتری میگذارد. 9 - شاخص عملکرد تالار فرعی: این شاخص فقط روند حرکت قیمت سهام شرکتهای درج شده در تابلوی فرعی بورس تهران را طبق ضوابط محاسبه شاخص کل نشان میدهد محاسبه شاخص های مختلف بر اساس فرمولهای قراردادی انجام میگیرد و هر شاخصی بنا بر داده ها و فرمول مورد استفاده میتواند گویای تغییرات خاصی باشد. لذا به غیر از شاخص کل قیمت که نشاندهنده تغییرات قیمت کلیه شرکتها میباشد مابقی شاخصها بنا بر نوع محاسبه و شرکتهایی که در آن مورد محاسبه قرار میگیرند باید تفسیر شوند. حال که تا حدودی با نحوه محاسبه شاخصهای مختلف آشنا شدیم لازم است با توجه به اینکه سهام چه شرکتهایی در شاخص مورد نظر تاثیر گذار بوده اند تفسیر لازم را از شاخص مورد نظر داشته باشیم . سرمایه گذاران باید به دو نکته توجه نمایند: نکته ۱ - افزایش شاخص کل کلا بمعنی سودآوری کلیه سهام موجود در بورس نیست. برعکس این مسئله کاهش شاخص کل هم بمعنی ضرر در کل سهام موجود در بورس نیست. نکته ۲ - یکی از مهمترین مسائل در سرمایهگذاری در بورس تشکیل سبد سهام است. سرمایه گذاران باید از هر صنعتی یک نوع از سهام آن صنعت را در سبد خود داشته باشند. شاخص هم وزن بورس چیست؟ در محاسبه شاخص هموزن، بزرگی و کوچکی شرکتها در محاسبه دخالت داده نمیشوند و همه شرکتها به یک میزان در شاخص اثر میگذارند. به طور مثال شرکت بزرگی مانند هلدینگ خلیج فارس با شرکت کوچکی مانند دامداری تلیسه نمونه هموزن است. بنابراین نوسانات قیمتی آنها تاثیر مشابهی روی شاخص هموزن میگذارد. بنابراین این عامل باعث میشود در برخی روزهایی که به طور مثال شاخص کل مثبت است ولی اکثر سهام بازار منفی هستند، شاخص هموزن منفی شود زیرا وضعیت اکثریت سهام بازار است که در شاخص هموزن منعکس میشود. مبنای شاخص هم وزن بورس مبنای شاخص هموزن 10000 واحد بوده و از اول فروردین 1393 معرفی شده است. به نظر میرسد که این شاخص با کیفیت بهتری نشاندهنده کلیت وضعیت بورس تهران است.
شاخص بورس چیست
شاخص های خیلی زیادی در بورس وجود دارد که در این مقاله به توضیح مهم ترین آن ها می پردازیم. به طور کلی شاخص نشان دهنده یک وضعیت میانگین از تغییرات قیمت شرکت ها است. شاخص بورس تنها یک شاخص نیست، بلکه برای هر وضعیتی یک شاخص تعریف کرده اند.
برای درک راحت تر موضوع یک مثال میزنم، تصور انواع شاخص های بورس کنید یک ظرف آب دارید که هم زمان هم آب گرم و هم آب سرد وارد آن می شود. شما برای اینکه درجه آب را بتوانید تشخیص دهید از دما سنج استفاده می کنید. شاخص هم دقیقا مانند یک دما سنج است، که این دما سنج وضعیت شرکت های موجود در بورس را به شما می گوید.
انواع شاخص
شاخص کل ، شاخص کل هم وزن ، شاخص ۵۰ شرکت برتر ، شاخص ۳۰ شرکت بزرگ و ……. ما شاخص های خیلی زیادی داریم که در این مقاله نمی توانیم همه آنها را توضیح دهیم. در این مقاله به توضیح برخی از آن ها می پردازیم.
شاخص بورس
دلیل استفاده از این شاخص ها این است که تحلیلگران با استفاده از این داده ها بتواند بازار را به درستی تحلیل کنند همانطور که می دانید برای موفقیت در بازار بورس یکی از رکن های موفقیت، تحلیل است. یعنی شما باید بتوانید بازار و صنایع و سهام ها را به درستی تحلیل کنید و سپس اقدام به خرید کنید.
از این رو برای تحلیل بازار و سهام، ما از دو نوع تحلیل استفاده می کنیم؛ ۱. تحلیل بنیادی ۲. تحلیل تکنیکال . که در یک مقاله آموزشی به طور کامل در مورد این دو علم تحلیل و تفاوت بین آنها صحبت کرده ام ” تحلیل بورس “. شاخص بورس هم یکی از پارامتر هایی است که توسط معامله گران و تحلیلگران باید تحلیل شود.
شاخص کل
از انواع شاخص بورس به تعریف اولین شاخص می پردازیم. شما تصور کنید از تمام شرکت های موجود در بورس به تعداد ۱ برگه سهام از هرکدام در پرتفوی بورسی خود داشته باشید. اگر شاخص کل، ۱ واحد بالا برود ارزش تمام سهم های شما هم یک واحد افزایش پیدا می کند. البته که این کار شدنی نیست ولی فقط این مثال را برای راحتی درک مطلب عنوان کردم. پس نتیجه این که، شاخص کل نشان دهنده وضعیت تمام شرکت ها در بورس است. اگر وضعیت شرکت ها مثبت باشد این شاخص مثبت است و برعکس.
شما تصور کنید کل بورس فقط ۴ شرکت باشد به این ترتیب ،یک شرکت ۱۰۰ میلیون برگه سهام دارد و منفی ۵٪ امروز، قیمت آن در بازار معامله می شود. ۲ شرکت دیگر هم دقیقا به همین شکل، یعنی هر کدام ۱۰۰ میلیون برگه سهام دارند و آنها هم منفی ۵٪ معامله شده اند. یک شرکت دیگر ۳۰۰ میلیون برگه سهم دارد و بزرگتر از بقیه شرکت هاست ولی امروز مثبت ۵٪ امروز معامله شده است. شاخص کل وضعیت این شرکت ها را اینگونه نمایش میدهد؛
شاخص بورس
به هرکدام به اندازه ای که بزرگ یا کوچک هستند وزن میدهد. ۳ شرکتی که منفی بوده اند هر کدام انواع شاخص های بورس ۱۰۰ میلیون برگه سهم دارند و مجموع آنها ۳۰۰ میلیون برگه سهم است و شرکتی که مثبت است به تنهایی ۳۰۰ میلیون برگه سهم دارد پس همین یک شرکت باعث می شود در محاسبات شاخص کل، بقیه شرکت ها را خنثی کند و شاخص را بدون تغییر در تابلو معاملات نشان دهد. یعنی تاثیر یک شرکت در شاخص کل به اندازه بزرگی و کوچکی آن بستگی دارد، هر چقدر شرکت بزرگتر تاثیر آن بیشتر است.
شاخص کل هم وزن
دومین شاخص بورس که مهم هم هست شاخص کل هم وزن است. شاخص کل، یک مشکل دارد و آن هم این است که اگر شرکتی خیلی بزرگ باشد تاثیر بیشتری در شاخص کل میگذارد و میتواند باعث تحلیل اشتباه بازار بورس شود. فرض کنید چند شرکت بزرگ، قیمت آن ها در بورس منفی معامله می شود ولی بقیه شرکت ها مثبت هستند ولی چون آن شرکت های بزرگ منفی هستند باعث می شود شاخص منفی نمایش داده شود.
برای حل این مشکل از یک شاخص دیگر به اسم شاخص کل هم وزن استفاده می کنند. روش محاسبه آن به این شکل است که فرقی نمی کند شرکت بزرگ باشد یا کوچک، برای محاسبه وضعیت شرکت ها به همه یک وزن یکسان میدهد. همان مثال بالا را برای نحوه محاسبه شاخص کل هم وزن بزنیم.
کل هم وزن
فارق از اینکه این شرکت ها چقدر بزرگ یا کوچک هستند هر کدام یک وزن دارند. سه شرکت بالا منفی ۵٪ که مجموعا منفی ۱۵٪ می شود. یک شرکت هم هست که مثبت ۵٪ است. محاسبه آنها اینگونه است. < جمع جبری -۱۵ و +۵ می شود منفی ۱۰ >منفی ۱۰ را تقسیم بر تعداد شرکت ها می کنیم یعنی ۴ شرکت، جواب می شود منفی ۲/۵. یعنی شاخص کل هم وزن ۲/۵ واحد نزول داشته است. در صورتی که شاخص کل بدون تغییر مانده است.
شاخص ۵۰ شرکت برتر
هر ۳ ماه یکبار، بورس شرکت ها را از لحاظ عملکرد بررسی می کند و از بین آن ها ۵۰ شرکت برتر را انتخاب می کند. برای این منظور یک شاخص تعریف کرده اند به نام شاخص ۵۰ شرکت برتر که وضعیت این ۵۰ شرکت برتر در بورس را بتوان تحلیل کرد.
۵۰ شرکت برتر
یک نکته خیلی مهم که در تحلیل این شاخص وجود دارد این است که اگر این شاخص نزولی باشد اوضاع بورس در وضعیت خوبی قرار ندارد. این هم یکی از مهم ترین های شاخص بورس است که در تحلیل باید به آن توجه داشت.
شاخص ۳۰ شرکت بزرگ
۸۰ درصد مسیر رشد شاخص کل را این ۳۰ شرکت بزرگ تعیین می کنند. این شاخص برای شرکت های خیلی بزرگی که در بورس وجود دارند به وجود آمده. مانند شرکت های بزرگ پتروشیمی، خودرو سازی ها ( ایران خودرو ، سایپا ) و …..
همانطور که در ابتدا گفتیم شاخص های خیلی بیشتری وجود دارد ولی در یک مقاله آموزشی نمی توانیم کل آن ها را برای شما عنوان کنیم. در دوره سرمایه گذار بورس – ۱ به طور کامل این شاخص ها را آموزش داده ایم که می توانید از این دوره استفاده کنید.
سرمایه گذار بورس
امیدورام این آموزش مورد توجه شما عزیزان قرار گرفته باشد.
و نظرات ارزشمند خود را در قسمت کامنت برای ما بگذارید.
حتما آموزش های دیگر ما را در زمینه “سرمایه گذاری” و “کسب و کار“ در سایت “رضا روشنایی“ مطالعه کنید.
همیشه پر سود و موفق باشد، یادتان باشد ثروتمند شدن عزت و افتخار است و برای ثروتمند شدن “آموزش“ اصل مهم و اول است.
شاخص کل بورس چیست؟ چه تفاوتی با شاخص هم وزن دارد؟
یکی از معیارهای مهمی که از طریق تحلیل و بررسی آن می توان از جنبه های مختلفی وضعیت گذشته و اکنون بورس را ارزیابی کرد، انواع شاخصهای بورسی است. به کمک این شاخصها، حتی از طریق روشهای نموداری (تحلیلهای تکنیکالی) می توان روند آینده بورس را نیز پیش بینی کرد. بنابراین همانطور که شاخص کل بورس و دیگر شاخصهای بورسی (مثل شاخص هم وزن) در تصمیم گیریهای سرمایه گذاران نقش مهمی دارد، نوسانات آن نیز می تواند برای سرمایه گذاران از اهمیت زیادی برخوردار باشد. با توجه به اهمیت شاخص بورس در این مقاله تصمیم گرفتیم به تمامی جوانب آن بپردازیم. اما در کنار شاخص کل، شاخص دیگری وجود دارد به نام شاخص هم وزن که میتواند بیانگر واقعیتهای دیگری از بازار باشد. با ما همراه باشید تا به تفاوتهای شاخص کل بورس و شاخص هم وزن پی ببرید.
تعریف شاخص
شاخص در انگلیسی Index نامیده می شود که یک معیار آماری بوده و نشان دهنده تغییرات در اقتصاد و بازار بورس است. اصطلاح شاخص در بازار سرمایه، مجموعه ای از سهام است که در آن بازار معامله می شود و بیان کننده میانگین تغییرات در قیمت این سهام است. هر شاخص، برای اندازه گیری، روش منحصر به فرد خود را دارد.
در نتیجه اگر قصد مقایسه دو شاخص مختلف را دارید، بهترین روش این است که درصد تغییرات این شاخص ها را در گذشته (نسبت به روز یا ماه قبل) به جای عدد فعلی این شاخص ها مقایسه کنید.
شاخص در بورس
از شاخص کل و یا سایر شاخص ها در بازار بورس می توان در مواردی از جمله ارزیابی عملکرد سهام و یا صندوق های سرمایه گذاری بهره برد.
به عبارت سادهتر می توان گفت که شاخص کل بورس، دماسنج بازار سرمایه است. بطور کلی شاخص یک عدد است که برای ارزیابی عملکرد مجموعه ای از متغیرها در یک محدوده زمانی مشخص بکار برده می شود. در بازار بورس هم به دلیل وجود نمادهای مختلف معاملاتی، از شاخص کل می توان برای سنجش تغییرات در قیمت کلیه این نمادها استفاده کرد.
در بازار بورس شاخص های دیگری هم وجود دارند که سهامداران برای تصمیم گیری سرمایه گذاری می توانند از آن ها نیز بهره مند شوند. در ادامه به این شاخص ها خواهیم پرداخت. اما بطور کلی، مهمترین شاخص در بورس، همان شاخص کل است. این شاخص، تغییرات کلی قیمتهای تمامی نمادهای معاملاتی و میانگین افزایش و یا کاهش قیمت سهام را مشخص می کند.
مثلا زمانی که گفته می شود شاخص کل 5% رشد داشته است، به این معناست که میانگین قیمت پایانی سهامهای بورسی (این به معنی قیمت آخرین معامله نیست) در کلیه شرکت های بورسی (با در نظر گرفتن ارزش معمالاتشان) با 5% افزایش همراه بوده است.
اگر تفاوت قیمت پایانی و قیمت آخرین معامله را نمیدانید مقاله حجم مبنا را مطالعه کنید.
انواع شاخصهای بورسی
در بورس تهران، شاخصهای بورسی مختلفی وجود دارد که سرمایه گذاران میتوانند با استفاده از آنها تصمیمات درستی برای معاملات خود بگیرند. این شاخص ها عبارتند از:
1- شاخص کل بورس (شاخص کل قیمت)
این شاخص که همان شاخص کل بورس نامیده می شود، به TEPIX نیز شناخته می شود. همان طور که پیش تر گفته شد، بیان کننده میانگین تغییرات قیمتی در کل بازار است. همچنین به طور میانگین افزایش و کاهش قیمت سهام را در بازار بیان می کند. البته توجه داشته باشید که این شاخص با میزان سود نقدی پرداختی به سهامداران متفاوت است.
علاوه بر این، این شاخص به تعداد سهام و میزان سرمایه شرکتها بستگی دارد. یعنی شرکتهای بزرگ که سهام و معاملات بیشتری دارند نسبت به شرکت های کوچک تر با میزان سرمایه و تعداد سهام کمتر، تأثیر بیشتری بر روی شاخص کل می گذارند. بنابراین به جز قیمت سهامهای مختلف فاکتورهای دیگری در فرمول محاسبه شاخص کل وجود دارد.
2- شاخص هموزن
تفاوت شاخص هموزن با شاخص کل در این است که در این شاخص، کوچک و بزرگ بودن شرکت مطرح نیست. در نتیجه تاثیراتی که افزایش یا کاهش قیمت سهام این شرکتها بر روی شاخص هموزن می گذارند، یکسان است. در شاخص کل چنانچه بیشتر شرکت ها بازدهی منفی داشته باشند، کافی است چند شرکت بزرگ بازدهی مثبتی داشته باشند تا شاخص کل مثبت شود. در مقابل، شاخص هموزن میزان بازدهی اکثر شرکت ها را بیان می کند و نه میزان سرمایه بیشتر. در واقع نوسانات مثبت و منفی در هر دو شرکت به یک میزان بر روی این شاخص مؤثر است.
تفاوت شاخص کل و شاخص هم وزن به زبان ساده
شاخص کل بورس در بعضی از روزها ممکن است منفی باشد اما اکثر سهمها مثبت باشند! یا برعکس. دلیل این امر این است که برخی از سهمها (که ارزش بازار بیشتری دارند) تاثیر بیشتری روی شاخص کل دارند و وقتی این سهمها منفی باشند شاخص کل هم منفی میشود در حالی که ممکن است اکثر سهامها مثبت باشند. به همین دلیل بسیاری از کارشناسان بر این باورن که شاخص کل نمیتواند بیانگر تغییرات واقعی کلیت بازار باشد.
از سال 1393 معیاری به نام شاخص هم وزن در اختیار فعالان بازار سرمایه قرار گرفت و افراد میتوانند با استفاده از این شاخص با دقت بیشتری نسبت به ورود و خروج نقدینگی و وضعیت کلی بازار تصمیم گیری کنند.
شاخص کل میان سهامهای بزرگ و کوچک تمایز قائل میشود ولی شاخص هم وزن، وزن یکسانی برای همه شرکتها در نظر میگیرد.
در واقع شاخص هم وزن امتیاز بیشتر سهمهای شاخص ساز در محاسبات شاخص کل را از آنها میگیرد. بنابراین وقتی شاخص هم وزن منفی باشد یعنی بازدهی بیش از نصف شرکتهای بازار کاهش یافته است و زمانی که شاخص هم وزن مثبت باشد یعنی بیش از نصف شرکتهای بازار مثبت است.
3- شاخص بازده نقدی
این همان شاخصی است که میانگین میزان سود نقدی پرداختی از جانب شرکت ها به سهامداران را نشان می دهد. در واقع با افزایش شاخص سود نقدی، شرکتها سود نقدی بیشتری را به طور میانگین در مجامع سالیانه بین سهامداران تقسیم میکنند.
این شاخص برای مقایسه بازدهی بورس با سایر بازارهای مالی مناسب است.
4- شاخص قیمت و بازده نقدی
در بورس تهران، شاخص بازدهی (شاخص قیمت و بازده نقدی) TEDPIX گفته می شود. رشد 1درصدی شاخص قیمت ها به معنی رشد میانگین 1درصد قیمتهای هر برگه سهم است. شاخص قیمتها برای کسانی که میخواهند در کوتاه مدت از خرید و فروش سهام سود بگیرند، نسبت به شاخص کل مهمتر است. در واقع شاخص قیمت و بازده نقدی همان شاخص کل بورس تهران است که در اخبار و رسانهها گفته می شود.
5- شاخص صنعت و شاخص مالی
شرکت های بورسی به طور کلی به دو دسته صنعتی و مالی تقسیم بندی می شوند. شرکتهای تولیدی و صنعتی از جمله مخابرات، سیمان، پتروشیمی و خودروسازی در دسته ی شرکتهای صنعتی قرار میگیرند. همان طور که از نام آن پیداست، شاخص صنعتی بیانگر میانگین تغییرات قیمت در سهام شرکت های صنعتی است. از طرفی بانکها، بیمه و شرکت های سرمایه گذاری در دسته ی شرکتهای مالی قرار دارند و شاخص مالی نیز نشاندهنده میانگین تغییرات قیمت سهام شرکت هایی است که در بخش مالی فعالیت دارند.
همچنین می توان برای هر کدام از دسته های صنعتی و مالی شاخص های جداگانهای در نظر گرفت. برای مثال شاخص صنعت خودروسازی، میانگین تغییرات قیمتی در سهام شرکت های خودروسازی فعال را نشان دهد.
آموزش گام به گام تحلیل بنیادی برای انتخاب سهم مناسب
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تحلیل بنیادی روی لینک زیر کلیک کنید.
آیا میخواهید در بورس به موفقیت برسید؟ آیا نمیدانید چگونه یک سهم را از منظر بنیادی تحلیل کنید؟ نبود منبع آموزشی مناسب در زمینه تحلیل بنیادی انگیزه ای شد تا در یک کتاب آموزشی به زبانی کاملا ساده و کاربردی، به کمک تصاویر گویا و آموزش گام به گام، روش انتخاب یک سهم را بر اساس نکات بنیادی آموزش داده ایم. قطعا این روش آموزشی را در هیچ کجا پیدا نخواهید کرد! این کتاب الکترونیکی را به تمام کسانی که می خواهند در بازار بورس به موفقیت مستمر برسند توصیه میکنیم .
6- شاخص سهام آزاد شناور
در ابتدا لازم است به تعریف خلاصه ای از سهام شناور آزاد بپردازیم. به بخشی از سهام یک شرکت سهامی که دارندگان این سهام قصد عرضه و فروش این سهام را دارند که در آینده ای نزدیک این سهام قابل معامله هستند، سهام شناور آزاد گفته می شود.
دارندگان این سهام نمیخواهند با نگهداری این سهام به عنوان مدیریت شرکت تلقی شوند. در مقابل، سهامدارانی هستند که قصد فروش این سهام را نداشته و می خواهند در مدیریت شرکت مشارکت کنند. این سهامداران اصطلاحاً سهامداران راهبردی خوانده می شوند.
این بازار اختصاراً TEFIX شناخته می شود. برای محاسبه شاخص سهام شناور آزاد، همچون شاخص کل پیش می رویم. تنها تفاوتی که در این میان وجود دارد، این است که در شاخص سهام شناور آزاد، به جای استفاده از تمامی سهام، تنها از سهام شناور آزاد شرکت ها برای محاسبه شاخص استفاده می شود.
شاخص سهام شناور آزاد در واقع میانگین سود و قیمت سهام شناور آزاد تمامی شرکت ها در بازار است. هرچه سهام آزاد شناور و میزان انواع شاخص های بورس سرمایه شرکتی بیشتر باشد، تأثیر آن شرکت در شاخص سهام شناور آزاد نیز بیشتر خواهد بود.
7- شاخص بازار اول و بازار دوم
شرکت های بورسی در بورس اوراق بهادار تهران بر اساس موارد زیر دسته بندی می شوند:
- تعداد سهامداران
- وضعیت سودآوری
- میزان سرمایه
- تعداد سهام معامله شونده توسط سهامداران حقیقی
بر اساس این مؤلفه ها، چنانچه شرکتی شرایط بهتری داشته باشد در بازار اول و سایر شرکت ها در بازار دوم دسته بندی می شوند.
شرکت های بازار اول به دو دستهی تابلو اصلی و تابلو فرعی تقسیم می شوند که برای هر یک از آن ها یک شاخص وجود دارد. این شاخص ها متوسط تغییر در قیمت سهام شرکت های حاضر در این دسته ها را نشان می دهد.
8- شاخص 30 شرکت برتر بورس
این 30 شرکت بر اساس اندازه شرکت ها و ارزش روز سهام آن ها در بازار تعیین می شوند. شاخص 30 شرکت بزرگ، میانگین تغییرات در قیمت سهام این 30 شرکت بزرگ را بیان می کند. ارزش روز سهام در بازار از فرمول زیر بدست می آید:
قیمت سهام * تعداد سهام منتشرشده شرکت = ارزش روز سهام
این 30 شرکت مجموعاً کمتر از 10% از کل شرکت های بورسی هستند که بیش از 70% از ارزش بورس تهران را در اختیار دارند. به این ترتیب، تغییراتی که در قیمت سهام آن ها ایجاد می شود می تواند تأثیر بسزایی بر شاخص کل و شاخص بورس بگذارد.
9- شاخص 50 شرکت بزرگ بورسی
در این شاخص نیز 50 شرکت بزرگ بورسی بر اساس معیارهای زیر هر 3 ماه معرفی می شوند:
- بیشترین معاملات بازار در این مدت
- قابلیت نقد شوندگی بالا
شاخص 50 شرکت بزرگ، در این مدت 3 ماهه، میانگین قیمت سهام این 50 شرکت برتر را بیان می کند. به این ترتیب میزان تغییرات در سود و قیمت آن ها مشخص می شود.
شاخصهای بورسی را کجا میتوانیم مشاهده کنیم؟
تمامی شاخصهای بورسی را میتوانید از سایت مدیریت فناوری بورس یا همان TSETMC مشاهده کنید. به تصویر زیر نگاه کنید. در صفحه اصلی سایت تمامی شاخصهای بورسی مشخص است.
نکاتی که سرمایه گذاران باید در مورد شاخص کل بورس بدانند
در این قسمت به دو نکتهی مهم درباره شاخص بورس اشاره خواهیم کرد که تمامی سرمایه گذاران بورس باید به آن توجه کنند.
نکته اول: شاخص کل بورس یک شاخص میانگین وزنی است
زمانی که گفته می شود شاخص کل بورس افزایش یافته است، به این معنا نیست که ارزش تمامی سهام شرکتهای بورسی افزایش یافته است. همانطور که با کاهش شاخص کل بورس، ارزش سهام تمامی شرکت ها کاهش نمی یابد. زیرا همان طور که در تعریف شاخص کل گفته شد، این شاخص میانگین بازدهی بورس را بیان می کند.
گاهی اوقات با وجود رشد چشمگیر شاخص کل بورس، قیمت برخی سهام کاهش یافته و سهامداران ضررهایی را متحمل شده اند. در مقابل، با کاهش شاخص کل بورس، تعدادی از سرمایه گذاران سعامی را در پرتفوی خود دارند که سود قابل توجهی را شامل میشود. در نتیجه سهامداران نباید تنها به اخبار کاهش یا افزایش شاخص کل و بدون بررسی سایر جوانب تصمیم به سرمایه گذاری در این بازار نمایند.
نکته دوم: رابطه بازدهی شاخص کل و سبد سهام یک سرمایهگذار
نکته بعدی که بایستی به آن توجه کرد، رابطه ی بین شاخص کل و پرتفوی است. همان گونه که در مقالات قبلی گفته شد، سرمایه گذاران بهتر است سبد سهام متنوعی را برای خرید سهام تشکیل دهند. هرچه سهام خریداری شده متنوع تر و به ترکیب شرکتها در شاخص کل نزدیک تر باشد، بازدهی آن به میانگین بازدهی کل بورس که از طریق شاخص کل بیان می شود، نزدیک تر است.
اگر فردی بتواند ترکیب سهامی که در پرتفوی خود انتخاب میکند به طور کامل با ترکیب تمام سهام در بورس تطبیق دهد، بازدهی سهامدار نیز به طور کامل با نوسانات شاخص کل بورس برابر بوده و به طور مثال با رشد 20 درصدی شاخص، وی نیز تقریبا 20% سود خواهد داشت.
جمع بندی
در این مقاله به توضیح چیستی شاخص کل بورس پرداختیم و همچنین انواع شاخصهای بورسی را بیان کردیم. به اعتقاد نگارندهی این مقاله اگرچه شاخصهایی مثل شاخص هم وزن معیار بسیار خوبی برای سنجش وضعیت کلی بازار است اما به لحاظ روانی، کماکان شاخص کل بورس مهمترین شاخص بورسی است که باید به آن توجه شود.
آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته در بورس
برای دانلود کتاب آموزش گام به گام تابلوخوانی پیشرفته روی لینک زیر کلیک کنید.
تابلوخوانی در کنار تحلیل بنیادی و تکنیکال، بعد سوم بورس است. همه چیز در تابلوی معاملات سهم وجود دارد، اطلاعاتی که شاید در نگاه اول کسی متوجه آنها نشود اما با یادگیری تکنیک های تابلو خوانی و بازار خوانی می توانید به اطلاعات زیادی دست پیدا کنید و بر این اساس معاملات پر سودتری داشته باشید. در کتاب آموزش تابلو خوانی پیشرفته به مطالبی خواهیم پرداخت که در هیچ کلاس یا کتابی به شما آموزش نمی دهند. تکنیک هایی که حاصل سالها تجربه در بازار سرمایه است.