استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال به زبان ساده
فیبوناچی چیست و چه کاربردی در تحلیل تکنیکال دارد؟ در این مقاله آموزش فیبوناچی و روش های استفاده از آن در روند صعودی و نزولی را بررسی می کنیم همچنین اعداد مهم آن کدام است و چطور باید از فیبوناچی در معاملات استفاده کنیم؟ اگر مقاله آموزش الگوهای کندل استیک را هنوز مشاهده نکرد اید ابتدا آن را بررسی کنید.
فیبوناچی چیست ؟
نسبت های فیبوناچی در طبعت بسیار زیاد دیده می شود از اتمها تا پیشرفتهترین الگوهای موجود در جهان مانند اجسام آسمانی نسبت های فیبوناچی دیده می شوند همین باعث شده برخی معامله گران از آن ها در بازار های مالی استفاده کنند و حتی در بازار های مالی نیز این نسبت ها بسیار کاربرد دارند و شما با استفاده از آن ها می توانید حمایت و مقامت های یک قیمت را پیدا کنید.
چه زمانی فیبوناچی کاربرد دارد؟
فیبوناچی زمانی که بازار روند مشخصی دارد بیشتر قابل استفاده است زمانی که روند قیمت صعودی است می توانید نقاط حمایتی را با استفاده از فیبوناچی به سادگی پیدا کنید و زمانی که قیمت نزولی است می توانید با استفاده از فیبوناچی مقاومت های قیمتی را پیدا کنید و وارد فروش شوید .
روش استفاده از فیبوناچی در تریدینگ ویو
برای استفاده از فیبوناچی در تریدینگ ویو باید ایتدا نماد خود را انتخاب کنید تا چارت آن برای شما باز شود سپس از منو ابزار سمت چپ بر روی fibo retracement کلیک کنید .
رسم فیبوناچی ریتریسمنت در روند صعودی
بعد از انتخاب ابزار fibo retracement حال باید در ابتدای روند صعودی یا همان کف قیمتی کلیک کرده و سپس در سقف روند در نهایت فیبو ریتریسمنت برای شما رسم می شود در تصویر زیر یک نمونه قرار داده شده است.
در تصویر بالا برای توضیح ساده تر یک تیک پایین نقطه اول قرار دادیم آنجا باید ابتدای روند صعودی در نظر بگیرید و تیک دوم را انتهای روند صعودی سپس برای شما خط هایی نمایش داده می شود یکی از قدرتمند ترین اعداد در فیبوناچی 0.618 است که اگر مشاهده کنید قیمت با رسیدن به آن سطح افزایش پیدا کرده است و زمانی که قیمت پایین یکی از اعداد فیبوناچی می رود آن تراز به عنوان مقاومت خواهد بود در تصویر بالا سه فلش قرمز رنگ وجود دارد که با برخورد به تراز 0.236 قیمت مجدد نزولی شده است.
رسم فیبوناچی ریتریسمنت در روند نزولی
حالا که به طور کامل فیبوناچی ریتریسمنت را در روند صعودی بررسی کردیم دقیقا بر عکس آن مورد در روند نزولی وجود دارد که آن را بررسی می کنیم.
حال که روند نزولی است بعد از انتخاب ابزار fibo retracement باید بالا ترین سطح را پیدا کنید که ما آن را با فلش آبی رنگ مشخص کرده ایم آنجا ابتدای روند نزولی در نظر می گیریم و انتهای روند را با فلش سبز مشخص کرده ایم به عنوان انتهای روند در نظر می گیریم . همانطور که قبلا گفته شد عدد 0.618 تراز مهمی است و شما مشاهده می کنی که که قیمت با برخورد به آن کاهش پیدا کرده است .
نکته: دقت داشته باشید که در روند های نزولی به دنبال فروش و در روند های صعودی همیشه به دنبال خرید باشید .
تراز های مهم فیبوناچی کدام است؟
تمامی خطوط افقی که بر روی نمودار شما پس از رسم فیبوناچی اضافه می شود می تواند به عنوان نقاط حمایت و مقاوت باشد ولی بعضی از تراز ها بسیار اهمیت دارند این تراز ها شامل :
سطوح بازگشتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال چیست؟
سطوح بازگشتی فیبوناچی (Fibonacci Retracement levels) خطهای افقی هستند که نشاندهندهٔ مناطقِ احتمالی حمایت و مقاومت میباشند. این سطوح براساس اعداد فیبوناچی ایجاد شدهاند. هر سطر با یک درصد، مشخص شده است. این درصد نیز از میزان بازگشت قیمتی نسبت بهحرکت اصلی قبلی حاصل میشود. سطوح فیبوناچی برگشتی شامل 23.6، 38.2، 61.8 و 78.6 درصد میباشند. با وجود این که سطح 50 درصد جزو سطوح رسمی فیبوناچی بهشمار نمیآید، اما بسیاری از معاملهگران از این سطح نیز در معاملات خود استفاده میکنند.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد سطوح حمایت و مقاومت میتوانید از مطلب آموزشی «سطوح حمایت و مقاومت در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
این اندیکاتور، اندیکاتور کاربردی میباشد زیرا میتواند بین دو نقطه قیمتی مهم (که معمولاً بالاترین و پایینترین نقاط هستند) رسم شوند. سپس اندیکاتور فیبوناچی بازگشتی سطوح یاد شده را در بین این دو نقطه ایجاد میکند.
در نظر بگیرید که قیمت سهام 10 دلار رشد میکند و سپس بهمیزان 2.36 دلار افت میکند. در این حالت، قیمت این سهم حدود 23.6 درصد برگشت داشته است، که این برابر با یک سطح فیبوناچی میباشد. اعداد فیبوناچی در طبیعت نیز یافت میشوند. بنابراین، بسیاری از معاملهگران باور دارند که میتوان از این اعداد در بازارهای مالی نیز استفاده نمود.
سطوح بازگشتی فیبوناچی. منبع اینوستوپدیا به نقل از تریدینگ ویو
نکات کلیدی:
- سطوح بازگشتی فیبوناچی میتوانند هر دو نقطهای که معاملهگر آنها را با یکدیگر مرتبط میداند – که معمولاً بالاترین و پایین ترین نقاط یک حرکت قیمتی هستند – را به یکدیگر مرتبط سازند.
- سطوح درصدی نشاندهندهٔ مناطق قیمتی هستند که قیمت در آنجا میتواند مدتی توقف داشته و یا بازگشت قیمتی انجام دهد.
- بیشتر نسبتهای استفاده شده برابر با 23.6 درصد، 38.2 درصد، 50 درصد، 61.8 درصد و 78.6 درصد میباشند.
- از این سطوح نباید بهتنهایی برای معامله کردن استفاده کرد، زیرا امکان بازگشت قیمتی پس از لمس شدن سطح خاصی از این نوع فیبوناچی وجود دارد.
فرمول محاسبه سطوح بازگشتی فیبوناچی
سطوح بازگشتی فیبوناچی فرمول خاصی ندارند. زمانی که این اندیکاتورها بر روی یک نمودار اعمال میشوند، معاملهگر دو نقطه را انتخاب میکند. زمانی که این دو نقطه انتخاب شدند، خطهایی بهعلاوه درصد میزان حرکت آنها رسم میشود.
فرض کنید که قیمت سهمیاز 10 دلار تا 15 دلار افزایش مییابد، و ما از این دو سطح قیمتی جهت اعمال اندیکاتور فیبوناچی بازگشتی استفاده میکنیم. در این حالت، سطح 23.6 درصدی در سطح قیمتی 13.82 دلار و سطح بازگشتی 50 درصدی در سطح 12.5 دلار خواهد بود.
چگونه سطوح مختلف فیبوناچی بازگشتی را محاسبه کنیم؟
همانطور که بالاتر به آن اشاره شد، فرمول خاصی برای محاسبه شدن در سطوح بازگشتی فیبوناچی وجود ندارد. آنها تنها درصدهای سادهای هستند که پس از اعمال شدن این اندیکاتور در محدودهٔ خاصی از نمودار به ما نشان داده میشوند.
با این وجود، اعداد فیبوناچی اعدادی محسورکننده میباشند. آنها براساس نسبتی به نام نسبت طلایی (Golden ratio) پایهگذاری شدهاند. شروع این توالی قیمتی با اعداد 0 و 1 میباشد. پس از آن، شما باید دو عدد قبلی را با یکدیگر جمع کنید تا رشتهٔ اعدادی بهشکل زیر بسازید:
0, 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987…
سطوح بازگشتی فیبوناچی از اعداد این رشته حاصل شدهاند. همانطور که در این توالی قیمتی بهجلو میرویم با تقسیم یک عدد به عدد بعدیاش بهنسبت 0.618 (و یا 61.8 درصد) میرسیم. با تقسیم عددی بر دو عدد بعد از خود، به نسبت 0.382 یا 38.2 درصد خواهیم رسید. تمامینسبتها، بهغیر از نسبت 50 درصد، براساس محاسبات ریاضی حاصل شدهاند که در توالی اعداد فیبوناچی وجود دارند.
جالب است بدانید که نسبت طلایی 1.618 و یا عکس آن 0.618 در رشد دانههای آفتابگردان، شکلگیری کهکشانها، صدفها، مصنوعات تاریخی و همچنین معماری مورد استفاده قرار میگیرد.
سطوح بازگشتی فیبوناچی چه چیزهایی به شما میگوید؟
سطوح بازگشتی فیبوناچی میتوانند بهعنوان مناطقی جهت قرار دادن دستورات معاملهای انتخاب شوند، همچنین از آنها برای قرار دادن دستور استاپ حفاظتی (Stop loss order) و یا تعیین اهداف قیمتی استفاده کرد. برای مثال، یک معاملهگر ممکن است حرکت قیمت یک سهم را بهسمت بالاتر ببیند. پس از یک حرکت به سمت بالا، این قیمت تا سطح 61.8 درصدی افت میکند (بازگشت قیمتی انجام میدهد). سپس، سهم دوباره شروع حرکت به سمت بالا میکند. از آنجایی که این بازگشت قیمتی در یک روند کلی رو به بالا و در یکی از سطوح فیبوناچی رخ داده است، معاملهگر تصمیم میگیرد تا به معاملهٔ خرید وارد شود. معاملهگر ممکن است یک دستور استاپ حفاظتی را در سطح 61.8 درصدی قرار دهد، زیرا ادامهٔ حرکت قیمتی به زیر این سطح ممکن است نشانهٔ این باشد که رالی قیمتی پایان یافته است و ماندن در پوزیشن لانگ منطقی نیست.
سطوح فیبوناچی همچنین در قسمتهای دیگر تحلیل تکنیکال نیز دیده میشوند. برای مثال، میتوانیم این سطوح را در الگوهای گارتلی (Gartley Patterns) و تئوری امواج الیوت (Elliott wave theory) نیز ببینیم. پس از یک حرکت قابل توجه قیمتی به سمت بالا یا پایین، این نوع از تحلیلهای تکنیکال نشان میدهند که امکان بازگشت قیمتی در کدام یک از سطوح بازگشتی فیبوناچی بیشتر است.
سطوح فیبوناچی برگشتی برخلاف میانگینهای متحرک، قیمتهایی ثابت هستند که تغییر نمیکنند. طبیعت ثابت این سطوح قیمتی به ما این اجازه را میدهد تا بتوانیم سریع و به آسانی آنها را شناسایی نماییم. این ویژگی به معاملهگران و سرمایهگذاران کمک میکند تا بتوانند عمل پیشبینی و واکنش به حرکات قیمت را عاقلانه انجام دهند، زیرا ممکن است حرکت قیمتی در جهت مدنظر ادامه یابد و یا اینکه یک بازگشت قیمتی یا یک شکست (Break) رخ دهد.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد میانگین متحرک میتوانید از مطلب آموزشی «میانگین متحرک در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
تفاوت بین فیبوناچی برگشتی و فیبوناچی گسترشی (Fibonacci Retracement and Fibonacci Extensions)
در حالی که فیبوناچی برگشتی میزان درصدهای حرکت احتمالی قیمت در یک بازگشت قیمتی را به ما نشان میدهد، فیبوناچیهای گسترشی درصدهایی را به ما نشان میدهند که امکان حرکت قیمت تا آن سطحها در یک روند اصلی وجود دارد. برای مثال، قیمت یک سهم از 5 دلار به 10 دلار میرسد و سپس به سطح 7.5 دلاری باز میگردد. حرکت قیمت از 10 دلار تا 7.5 دلار را بازگشت مینامند. اگر قیمت دوباره به سمت بالا حرکت کند و به سطح 16 دلاری برسد، در اینجا شاهد عمل گسترشی خواهیم بود.
برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد فیبوناچی گسترشی یا انبساطی میتوانید از مطلب آموزشی «فیبوناچی گسترشی یا انبساطی در تحلیل تکنیکال چیست؟» دیدن نمایید.
محدودیتهای استفاده از سطوح فیبوناچی بازگشتی
در حالی که سطوح بازگشتی به ما نشان میدهند که قیمت در کدام یک از سطوح ممکن است با مقاومت و یا حمایت روبرو شود، هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمت در آن نقطهها متوقف شود. به همین دلیل است که معمولاً معاملهگران از سیگنالهای تأیید دیگری نیز استفاده میکنند، مانند قیمتی که از این سطوح شروع به بازگشت نموده است.
ایراد دیگری که به سطوح بازگشتی فیبوناچی وارد است این است که تعداد زیادی از این سطوح وجود دارند، و قیمت ممکن است در نزدیکی هر یک از آنها برگشت نماید. مشکل اینجا است که معاملهگران نیاز به تلاش و تقلای زیادی دارند تا بتوانند متوجه شوند که کدام سطح در چه زمانی مثمرثمر واقع میشود. زیرا زمانی که یکی از این سطوح کار نکند، میتوان همیشه این ایراد را به معاملهگر وارد کرد که او میبایست به سطوح بازگشتی دیگری نیز نگاهی میکرد.
تحلیل فیبوناچی چیست؟ آشنایی و معرفی نسبت های فیبوناچی
قبل از اینکه راجب چیستی تحلیل فیبوناچی صحبت کنیم بهتر است اول به این سوال پاسخ دهیم که “فیبوناچی کیست؟” لئوناردو پیسانو یا لئوناردو فیبوناچی یکی از معروف ترین ریاضی دانان قرون وسطی بوده که کتاب Liber Abaci (کتاب محاسبات) را در سال ۱۲۰۲ پس از میلاد به نگارش در آورده است. او در این کتاب در مورد مطالب مختلفی از قبیل نحوه تبدیل ارزها به یکدیگر، اندازه گیری های تجاری، محاسبه سود و بهره، و تعدادی از معادلات ریاضی و هندسی سخن گفته است. با این حال دو مورد از این مباحث بیش از سایر آنها در دنیای امروز مورد توجه قرار گرفته است. در این مقاله با ارزمارکت همراه باشید.
مورد اول در بخش های ابتدایی کتاب وی نگارش شده که در مورد مزیت های استفاده از سیستم اعداد عربی است. در آن زمان تاثیر امپراطوری از بین رفته روم همچنان زیاد بود و اکثر شهروندان اروپایی ترجیح می دادند که از اعداد رومی استفاده کنند. اما فیبوناچی در این کتاب مباحثی قدرتمند، موثر و قابل درک در مورد استفاده سیستم اعداد عربی ارائه داد. از آن زمان تا به حال این سیستم اعداد جایگاه محکمی در اروپا پیدا کرد و به سرعت در تمام دنیا گسترش یافت. این سیستم آنقدر قدرتمند بود که امروزه نیز مورد استفاده قرار می گیرد.
بخش دوم این کتاب که امروزه همچنان مورد استفاده قرار می گیرد در مورد دنباله فیبوناچی است. دنباله فیبوناچی به مجموعه ای از اعداد گفته می شود که هر عدد این مجموعه برابر است با مجموع دو عدد پیش از خودش.
دنباله فیبوناچی :
همانطور که می بینید باید از دو عدد بنیادین ۰ و ۱ استفاده کنیم. سپس ۰ استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال را با ۱ جمع می کنیم تا عدد بعدی این توالی را به دست آوریم که برابر می شود با ۱. سپس این عدد را با عدد پیشین جمع می کنیم تا عدد بعدی توالی را حساب کنیم. اگر این روند را ادامه دهیم الگوی زیر را مشاهده خواهیم نمود:
۱+۱=۲;
۱+۲=۳;
۲+۳=۵;
۳+۵=۸;
۵+۸=۱۳;
۸+۱۳=۲۱;
۱۳+۲۱=۳۴;
۲۱+۳۴=۵۵;
. . .
دنباله فیبوناچی در مبحث امروز ما اهمیت بالایی دارد، زیرا ما برای محاسبه نسبت فیبوناچی به این اعداد نیاز داریم. بدون دنباله فیبوناچی نسبت فیبوناچی هم وجود نخواهد داشت.
نسبت فیبوناچی چگونه ایجاد می شود؟
با پیدایش اینترنت اطلاعات نادرست زیادی در مورد مقادیر سازنده نسبت فیبوناچی در آن پخش شد. افزایش تحلیل فیبوناچی، به ویژه در حوزه تجارت، سبب ایجاد تعاریف نادرستی در این مورد شد. حال با هم می بینیم که نسبت فیبوناچی چیست، چگونه ایجاد می شود، و چند مثال از مواردی که نسبت فیبوناچی نیستند را هم به شما نشان خواهیم داد.
نسبت های فیبوناچی
ریاضیات به کار رفته در پشت نسبت های فیبوناچی نسبتا ساده هستند. تنها کاری که باید کرد این است که اعداد دنباله فیبوناچی را برگرفته و یک الگوی تقسیم را بر آنان اعمال کنیم. برای مثال یکی از اعداد دنباله را انتخاب کنید و آن را به عدد بعدی تقسیم کنید.
۰ ÷ ۱ = ۰
۱ ÷ ۱ = ۱
۱ ÷ ۲ = ۰.۵
۲ ÷ ۳ = ۰.۶۷
۳ ÷ ۵ = ۰.۶
۵ ÷ ۸ = ۰.۶۲۵
۸ ÷ ۱۳ = ۰.۶۱۵
۱۳ ÷ ۲۱ = ۰.۶۱۹
۲۱ ÷ ۳۴ = ۰.۶۱۸
۳۴ ÷ ۵۵ = ۰.۶۱۸
۵۵ ÷ ۸۹ = ۰.۶۱۸
الگوی شکل گرفته را مشاهده می کنید؟ با تقسیم ۲۱ بر ۳۴ و ادامه ی این دنباله به همین شکل شما تا ابد عدد ۰.۶۱۸ را به دست خواهید آورد.
این کار را می توان با سایر اعداد دنباله نیز انجام داد. برای مثال با انتخاب یک عدد در دنباله و تقسیم آن بر عدد پیشین یک الگوی مشابه دیگر خواهیم دید.
۱ ÷ ۰ = ۰
۱ ÷ ۱ = ۱
۲ ÷ ۱ = ۲
۳ ÷ ۲ = ۱.۵
۵ ÷ ۳ = ۱.۶۷
۸ ÷ ۵ = ۱.۶
۱۳ ÷ ۸ = ۱.۶۲۵
۲۱ ÷ ۱۳ = ۱.۶۱۵
۳۴ ÷ ۲۱ = ۱.۶۱۹
۵۵ ÷ ۳۴ = ۱.۶۱۸
۸۹ ÷ ۵۵ = ۱.۶۱۸
۱۴۴ ÷ ۸۹ = ۱.۶۱۸
در اینجا می بینید که الگویی دیگر از این اعداد به وجود آمده است. حالا ۱.۶۱۸ به دست می آید که از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه به آن نسبت طلایی، عدد طلایی، یا نسبت الهی می گویند که می توان چندین صفحه در مورد این مقدار توضیح داد.
در ادامه مثال هایی می بینید که با انتخاب اعداد فیبوناچی و تقسیم آنها بر الگویی از سایر اعداد این دنباله شکل گرفته اند.
۳ دلیل استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- یافتن سطوح حمایت و مقاومت
- تعیین حد ضرر
- پیدا کردن روند نزولی و صعودی قیمت
موارد استفاده فیبوناچی در بازار بورس
حالا که با مفهوم کلی اعداد فیبوناچی و موارد استفاده آن آشنا شدید، قصد داریم به اهمیتی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال بپردازیم. در واقع شما عزیزان می توانید از سری فیبوناچی و نسبت های آن در بازار بورس و به منظور پیش بینی روند قیمتی سهم استفاده نمایید. شایان ذکر است که تحلیلگران بعد از بررسی نمودارهای قیمت سهام و روند آن ها، به وجود ارتباط میان نسبت های فیبوناچی و نمودارها پی بردند.
نسبت های فیبوناچی را می توان با نقاط حائز اهمیت در روندها مطابقت داد و به سطوح مقاومت و حمایت دسترسی پیدا کرد و در ادامه هم می توان به وسیله این سطوح، نقاط ورود و خروج به یک سهم را پیدا کرد و از آن ها برای شناسایی بهترین زمان خرید و یا فروش یک سهم استفاده کرد. البته این را هم در نظر داشته باشید که در طول زمان ابزارهای فیبوناچی بسیاری برای تحلیل نمودارها و نقاط بازگشت معرفی شده اند که بیانگر محدوده های حمایت و مقاومت می باشند و با شیوه های مختلفی ترسیم می شوند.
این سطوح بازگشتی، مثل حمایت و مقاومت های پیشین که تنها قیمتی خاص را نقطه حساس می دانست، نیستند و قادرند در کنار قیمتی خاص، یک منحنی روی نمودار، خطی مورب یا زمان خاصی را به عنوان نقاط حساس حمایت و مقاومت تعریف نمایند که واقعا بی نظیر و پرکاربرد است. فیبوناچی اصلاحی، فیبوناچی خارجی، فیبوناچی انبساطی، فیبوناچی پروژکشن، فیبوناچی اکسپنشن و … از مواردی به حساب می آید که از طریق آن ها می توان روند آتی قیمت سهم را پیش بینی کرد.
دلیل استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال محبوبیت تحلیل فیبوناچی در معاملات
- سطوح فیبوناچی نقاط مرجع ملموسی را ایجاد می کند، پس در صورت استفاده صحیح، از انتزاعی شدن موضوع جلوگیری خواهد کرد.
- سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی، سطوح نامرئی حمایت و مقاومت به شمار می روند.
- سطوح فیبوناچی اعداد هندسی اند، پس سطوح گسترش و اصلاحی پس از رسم چشم نواز به نظر خواهند آمد.
مهم ترین سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
- ۱۶۱٫۸ درصد
- ۶۱٫۸ درصد
- ۳۸٫۲ درصد
فرق بین سطوح گسترش و اصلاحی فیبوناچی
سطوح اصلاحی فیبوناچی، نشان دهنده سطوح کمتر از ۱۰۰ درصد یک موج قیمتی اند و این در حالی است که سطوح گسترش، سطوح بالاتر از ۱۰۰ درصد را هم برای ما به نمایش در خواهند آورد. سطوح فیبوناچی تحت عنوان سطوح حمایتی و مقاومتی قابلیت استفاده خواهند داشت، از این سطوح تحت عنوان ابزاری به منظور تعیین هدف قیمتی نیز می توان استفاده نمود.
شیوه استفاده از سطوح اصلاحی فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
وقتی که سهامی روند قوی را در یک جهت داشته باشد، بر این باوریم که پولبک آن به میزان یکی از درصدهای سطوح اصلاحی فیبوناچی است (۷۶٫۴، ۶۱٫۸، ۳۸٫۲، و ۲۳٫۶). بعضی مدل ها ۵۰ درصد را نیز اعمال می کنند. برای مثال، چنانچه سهمی از ۱۰۰۰ تومان به ۱۱۰۰ تومان برسد، انتظار خواهد رفت که پولبک آن حدود ۲۳ تومان، ۳۸ تومان، ۵۰ تومان، ۶۲ سنت، یا ۷۶ تومان باشد.
جالب است بدانید که در اوایل یا اواخر روند ها، وقتی که قیمت هنوز در حال افزایش یا کاهش است، این احتمال وجود دارد که اصلاح هایی با درصد بالاتر هم دیده شود. به عنوان مثال وقتی دو روند نزولی بین ۶۱٫۸ درصد و ۳۸٫۲ درصد وجود داشته باشد، این نمونه ای از اصلاح فیبوناچی است. طبق این فرضیه، این شیوه و دنبال کردن این دنباله شرایطی معمول برای روند سهام به حساب می آید.
چنانچه استراتژی معاملاتی روزانه شما سیگنالی برای فروش در آن منطقه قیمت در نظر می گیرد، سطح فیبوناچی به تایید این سیگنال کمک شایانی خواهد داشت. سطوح فیبوناچی همین طور سطوح قیمتی را در جاهایی که باید برای تشخیص فرصت های معاملاتی کاملا هوشیار باشید، برای شما به تصویر خواهند کشید. گفتنی است که در واقع استفاده از ابزار اصلاح فیبوناچی یک فرایند ذهنی است و این امکان وجود دارد که دو فرد به شیوه ای مختلف آن را تعبیر نمایند.
می توان گفت که چندین و چند نوسان قیمت در طول یک روز معاملاتی در دسترس است، پس تمامی افراد ۲ نقطه یکسان را به یکدیگر متصل نخواهند کرد. دو نقطه ای که شما وصل می کنید، امکان دارد آن ۲ نقطه ای که دیگران متصل می کنند، نباشد. به منظور جبران این موضوع، سطوح اصلاحی را روی تمام موج های برجسته قیمت رسم نمایید و در ادامه ببینید کجای نمودار چندین خط فیبوناچی روی هم قرار می گیرد، امکان دارد این منطقه یک منطقه قیمتی با اهمیت محسوب شود.
اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی چیست؟ استفاده از فیبوناچی در بازار ارزهای دیجیتال!
ابزارهای زیادی برای تحلیل تکنیکال وجود دارند که تریدرها برای پیشبینی قیمت آینده مورد استفاده قرار میدهند. این ابزارها ممکن است چارچوبهایی تحلیلی مانند امواج الیوت (Elliott Waves) و یا اندیکاتورهایی مانند میانگین متحرک باشند. فیبوناچی اصلاحی (Fibonacci retracement) نیز اندیکاتور محبوب دیگری است که در بازارهای بورس، فارکس (Forex) و ارزهای دیجیتال مورد استفاده قرار میگیرد. فیبوناچی اصلاحی بر اساس توالی اعداد است که دانشمندی به لئوناردو نام فیبوناچی در حدود ۷۰۰ سال قبل آن را کشف کرده است. در این مقاله به توضیحاتی در مورد نحوه استفاده از این ابزار مهم پرداخته میشود. این مقاله برای کسانی مفید خواهد بود که با مفاهیم پایهای ترید و تحلیل تکنیکال آشنایی نسبی دارند.
سطح فیبوناچی اصلاحی چیست؟
فیبوناچی اصلاحی ابزاری است که توسط تحلیلگران تکنیکال و تریدرها برای پیدا کردن نواحی مقاومت و حمایت در یک نمودار مورد استفاده قرار میگیرد. از نسبتهای فیبوناچی به صورت درصدی استفاده میشود؛ ابزار فیبوناچی اصلاحی برگرفته از یک رشته از اعداد است که توسط ریاضیدانی به نام فیبوناچی در قرن سیزدم میلادی کشف شده است.
ارتباطات ریاضی خاصی که بین اعداد در این توالی وجود دارد، نسبتهایی را ایجاد میکند که میتوان بر روی نمودار مورد استفاده قرار داد. این نسبتها به صورت زیر هستند:
اگرچه ۵۰ ٪ از جمله نسبتهای فیبوناچی نیست، اما بسیاری از تریدرها آن را به عنوان یک نقطه میانی لحاظ میکنند. از فیبوناچی اصلاحی که در خارج از محدوده ۰ تا ۱۰۰ مورد استفاده قرار میگیرند، میتوان به ۱۶۱.۸ درصد، ۲۶۱.۸ درصد و ۴۲۳.۶ درصد اشاره کرد.
این نسبتها بر روی نمودار ممکن است با سطوح برجستهای در بازار همبستگی داشته باشند. معمولا تحلیلگران از فیبوناچی اصلاحی برای پیدا کردن نقاط حساسی مانند نقاط ورود و خروج و یا مقاومت و حمایت استفاده میکنند.
این اندیکاتور بسیار مفید است؛ زیرا میتوان آن را بین هر دو نقطه دلخواه قیمت (نظیر بیشترین و کمترین قیمت) ترسیم کرد و سپس این اندیکاتور تکنیکال، این سطوح را در بین دو نقطه مورد نظر ایجاد خواهد کرد.
اگر قیمت ۱۰ دلار افزایش و سپس ۲.۳۶ دلار کاهش یابد، ۲۳.۶ درصد اصلاح شده است که رقم سطح فیبوناچی اصلاحی نیز هست. اعداد فیبوناچی در همه جای زندگی وجود دارد، در نتیجه بسیاری از معاملهگران معتقدند که این اعداد در بازارهای مالی نیز کاربرد دارند.
چگونه فیبوناچی اصلاحی را محاسبه کنیم؟
لازم نیست که این درصدها را در هر ابزار سطوح فیوناچی به صورت دستی محاسبه کنید، زیرا این درصدها یکسان هستند. اما برای درک این درصدها لازم است که با اعداد فیبوناچی آشنا شوید.
اعداد فیبوناچی به این صورت ایجاد میشوند که با ۰ و ۱ شروع میکنیم و در یک توالی عدد بعدی جمع دو عدد قبلی خود است. به این ترتیب با ۰ و ۱ که شروع میکنیم، عدد بعدی ۱ میشود که جمع ۰ و ۱ است. عدد بعد از آن ۲ میشود که جمع ۱ و ۱ است و این توالی به همین ترتیب ادامه پیدا میکند:
نحوه محاسبه اعداد فیبوناچی: ۰+۱=۱، ۱+۱=۲، ۲+۱=۳، ۳+۲=۵، ۵+۳=۸، ۸+۵=۱۳، ۱۳+۸= ۲۱، ۲۱+۱۳ = ۳۴ و…
سطوح مورد استفاده در ابزار فیبوناچی اصلاحی همگی از این اعداد نشات میگیرند. به جز چند عدد ابتدایی این توالی، در مورد اعداد بعدی همواره این ارتباط وجود دارد که اگر عدد قبلی را بر عدد بعدی تقسیم کنیم، چیزی در حدود ۰.۶۱۸ به دست خواهد آمد و اگر هر عدد را بر عدد بعد از عدد بعدی خود تقسیم کنیم، چیزی در حدود ۰.۳۸۲ بدست خواهد آمد. همه نسبتها (به جز ۵۰٪) در ابزار فیبوناچی اصلاحی بر اساس محاسباتی بر مبنای این روش به دست آمدهاند.
سطوح فیبوناچی اصلاحی کاملا از این رشته اعداد به دست میآید. به غیر از چند عدد اول، با ادامه یافتن این توالی، اگر یک عدد را بر عدد بعدی تقسیم کنید، پاسخ ۰.۶۱۸ یا ۶۱.۸ درصد است. اگر عددی را بر عدد دوم بعد از خود تقسیم کنید جواب برابر با ۰.۳۸۲ یا ۳۸.۲ درصد است. تمام این نسبتها به جز ۵۰ درصد، بر اساس محاسبات ریاضیاتی موجود در این رشته اعداد است.
نکته جالب این است که نسبت طلایی ۰.۶۱۸ یا ۱.۶۱۸ در تابلوی گلهای آفتابگردان اثر ونگوگ، شکل گیری کهکشان، صدفها، آثار باستانی و معماری نیز وجود دارد.
نکات مهم درباره اندیکاتور فیبوناچی اصلاحی
- این اندیکاتور، هر دو نقطهای که مورد نظر معاملهگر باشد و معمولا بیشترین و کمترین قیمت است را به یکدیگر متصل میکند.
- پس از ترسیم فیبوناچی اصلاحی در نمودار، سطوح ثابت میشوند و تغییر نخواهند کرد. درصدهای ارائه شده، مناطقی هستند که ممکن است قیمت ثابت بماند یا اصلاح شود.
- صرفا نباید به این سطوح متکی بود. برای مثال، این خطرناک است که فرض کنیم قیمت پس از رسیدن به سطح فیبوناچی مشخص، اصلاح خواهد شد. ممکن است اینطور باشد، اما لزوما بدین صورت نیست.
- بیشترین استفاده از سطوح فیبوناچی اصلاحی برای ارائه مناطق علاقه بالقوه است. اگر معاملهگری در صدد خرید باشد، قبل از آن به ثابت ماندن قیمت در سطح فیبوناچی و سپس اصلاح آن دقت میکند.
- بیشترین درصدهای مورد استفاده شامل ۲۳.۶، ۳۸.۲، ۵۰، ۶۱.۸ و ۷۸.۶ درصد هستند؛ این اعداد نشان میدهند که قیمت قبلی تا چه مقدار اصلاح شده است.
توالی فیبوناچی و نسبت طلایی
نسبت طلایی (۰.۶۱۸ درصد یا ۱.۶۱۸ درصد) یک نسبت ریاضی است که از اعداد فیبوناچی نشات میگیرد. حال این سوال پیش میآید که چرا این نسبت تا این حد اهمیت دارد؟
نسبت طلایی به طور حیرت انگیزی در بسیاری از پدیدههای طبیعت وجود دارد؛ اتمها، ستارهها، کهکشانها و حتی زنبورهای عسل همگی مثالهایی از این نسبت هستند.
طراحان و مهندسان از این نسبتها برای ایجاد ترکیبهایی مطلوب استفاده کردهاند. کارهای زیادی با استفاده از این نسبت طلایی انجام شده است که از جمله آنها میتوان به اهرام مصر و مونا لیزای مشهور داوینچی اشاره کرد. به نظر میرسد که این نسبت در بازارهای مالی هم اهمیت بسیاری داشته باشد.
فرمولهای سطوح فیبوناچی اصلاحی
خود فیبوناچی اصلاحی دارای فرمول خاصی نیست. هنگامی که این فیبوناچی بر روی نمودار اعمال میشود، کاربر دو نقطه را انتخاب میکند و سپس خطوطی با درصدهای تغییر قیمت رسم میشوند.
اگر قیمت از ۱۰ به ۱۵ دلار برسد و این دو سطح قیمت، نقاط مورد نظر برای ترسیم فیبوناچی اصلاحی باشند، در نتیجه سطح ۲۳.۶ درصد برابر با ۱۳.۸۲ دلار خواهد بود.
($15 – ($5 x 0.236)) = $13.82. سطح ۵۰ درصد نیز برابر با ۱۲.۵۰ دلار خواهد بود. $12.50 ($15 – ($5 x 0.5)) = $12.50.
سطوح فیبوناچی اصلاحی چه نکتهای را بیان میکنند؟
از سطوح فیبوناچی اصلاحی میتوان برای سفارشهای ورود، تعیین سطوح حد ضرر یا تعیین هدفهای قیمتی استفاده کرد. برای مثال، یک تریدر ممکن است متوجه شود که بورس در روند صعودی قرار دارد. پس از افزایش قیمت با سطح ۶۱.۸ درصد اصلاح میشود و سپس دوباره شروع به افزایش میکند. از آنجایی که این جهش در سطح فیبوناچی رخ داده است، معاملهگر تصمیم میگیرد که خرید انجام دهد. در نتیجه میتواند حد ضرر خود را در سطح ۷۸.۶ یا ۱۰۰ درصد قرار دهد.
سطوح فیبوناچی در سایر تحلیلهای تکنیکال نیز استفاده میشود. برای مثال، این سطوح در انواع الگوهای هارمونیک مثل گارتلی (Gartley) و نظریه امواج الیوت نیز رایج هستند. پس از افزایش یا کاهش چشمگیر قیمت و اصلاح آن، این تحلیلها متوجه میشوند که اصلاحیهها به برگشت به سمت سطح فیبوناچی مشخصی تمایل خواهند داشت.
سطوح فیبوناچی اصلاحی ، قیمتهای ثابتی هستند و برخلاف میانگینهای متحرک تغییر نمیکنند. ماهیت ثابت سطوح قیمت، شناسایی و تعیین سریع و آسان را امکان پذیر میسازد. این موضوع به معاملهگران و سرمایه گذاران امکان میدهد تا در خصوص رسیدن قیمت به سطحی مشخص، عاقلانه عمل کنند.
تفاوت بین سطح فیبوناچی اصلاحی و فیبوناچی انبساطی (Expansion)
اگرچه سطح فیبوناچی اصلاحی ، درصدها را بر روی کاهش قیمت اعمال میکند، اما فیبوناچی انبساطی، درصدها را بر روی برگشت روند به کار میگیرد.
برای مثال، قیمت یک سهم از ۵ به ۱۰ دلار افزایش مییابد و سپس به ۷.۵۰ دلار میرسد. تغییر قیمت از ۱۰ به ۷.۵۰ دلار یک اصلاح است. اگر قیمت مجدد افزایش یابد و به ۱۶ دلار برسد، انبساط رخ داده است.
چگونه از فیبوناچی اصلاحی استفاده کنیم؟
از ابزار فیبوناچی اصلاحی برای ترسیم سطوح بین یک دامنه قیمت استفاده میشود. در این حالت، دو نقطه قیمتی پایین و بالا در نظر گرفته میشود و فیبوناچی اصلاحی بین این دو نقطه ترسیم میشوند. از این ابزار میتوان برای ترسیم سطوح مهم خارج از این دامنه قیمت نیز استفاده کرد.
فیبوناچی اصلاحی در تحلیل تکنیکال برای تمام الگوها و امواج الیوت کاربرد دارد. مثلا شما میتوانید در الگوی سر و شانه، پس از باز کردن پوزیشن، میتوانید نقطه خروج خود را با استفاده از فیبوناچی اصلاحی به راحتی پیدا کنید.
معمولا این سطوح با توجه به روند صعودی یا نزولی ترسیم میشوند. مثلا در یک روند صعودی، نقطه قیمت پایین برابر ۱ یا ۱۰۰ درصد در نظر گرفته میشود و نقطه قیمتی بالا برابر ۰ درصد در نظر گرفته خواهد شد. تریدرها با استفاده از این ترسیمات میتوانند به شناسایی سطوح مقاومت، حمایت و غیره بپردازند.
در روند نزولی پایینترین نقطه قیمتی ۰ درصد و بالاترین نقطه قیمتی ۱۰۰ درصد خواهد بود. در این حالت، روند قیمت نزولی است و فیبوناچی اصلاحی از بازگشت و اصلاح حکایت دارند.
فیبوناچی اصلاحی چه اطلاعاتی به تریدرها میدهد؟
تریدرها میتوانند با استفاده از فیبوناچی اصلاحی در مورد نقاط ورود، خروج، حد ضرر و غیره کسب کنند. نحوه استفاده از این سطوح بستگی به استراتژی و سبک ترید دارد.
بعضی از استراتژیها شامل سود بردن از دامنه بین دو سطح خاص فیبوناچی هستند. به عنوان مثال، خرید در سطح ۳۸.۲ درصد و فروش در سطح ۲۳.۶ درصد در یک روند صعودی میتواند استراتژی جالبی باشد.
فیبوناچی اصلاحی را اغلب با تئوری امواج الیوت ترکیب میکنند که این میتواند در پیدا کردن ارتباط بین ساختارهای موج و نواحی احتمالی مقاومت و حمایت بسیار مفید باشد.
این ابزار نیز مانند دیگر ابزارهای تحلیل تکنیکال باید در ترکیب با دیگر ابزارها مورد استفاده قرار گیرد و نباید تنها بر این ابزار اتکا کرد. این ابزارهای تحلیل تکنیکال را باید در ترکیب با هم و در کنار توجه به محیط بازار و عوامل بنیادین برای تحلیل مورد استفاده قرار داد.
محدودیتهای استفاده از سطوح فیبوناچی اصلاحی
اگرچه سطوح اصلاحی، قیمت احتمالی سطوح حمایتی و مقاومتی را بیان میکنند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که قیمتها به مقدار پیش بینی شده برسد یا در همان حالت بماند. به همین دلیل است که اغلب از سایر سیگنالهای تایید نیز استفاده میشود.
بحث دیگری که در خصوص سطوح فیبوناچی اصلاحی وجود دارد، این است که تعداد آنها بسیار زیاد است و روند قیمت میتواند نزدیک هر کدام از آنها برگردد. مشکل این است که معاملهگران حرفهای درگیر این موضوع هستند که کدام سطح اصلاحی در اصلاح مورد تحلیل آنها مفید خواهد بود.
کلام آخر
اعداد فیبوناچی را میتوان در همه جای طبیعت مشاهده کرد و به همین دلیل است که بسیاری از تریدرها بر این باورند که از این اعداد میتوان در حیطه امور مالی نیز استفاده کرد.
ارتباط بین قیمت، الگوهای نمودار و اندیکاتورها بر اساس قوانین علمی یا فیزیکی نیست؛ اما بسیاری از تریدرها و تریدرها در بازار به این اندیکاتورها توجه میکنند و همین امر ممکن است باعث پیشبینی نقاط مختلف شود. نظر شما چیست؟ ابزارهای تحلیل تکنیکال تا چه حد در جهان بیت کوین و ارزهای دیجیتال جواب میدهند؟ منتظر نظرات شما هستیم.
فیبوناچی در ارز دیجیتال | آموزش فیبوناچی در تحلیل تکنیکال
یکی از اصطلاحاتی که در تحلیل های تکنیکال کاربرد زیادی دارد فیبوناچی یا فیبونانچی (Fibonacci) است. در این مقاله قصد داریم به آموزش ابزارهای فیبوناچی، کاربردها و نحوه استفاده از آن در تحلیل تکنیکال بپردازیم. قبل از هر چیز بد نیست با مطالعه مقدمهای اطلاعات بیشتری درباره نحوه ابداع و مبدع آن کسب کنید.
آنچه در این مقاله میخوانید :
آشنایی با فیبوناچی
لئوناردو فیبوناچی یک ریاضیدان ایتالیایی بود که در سالهای ۱۱۷۰ تا ۱۲۵۰ در پیزا زندگی میکرد. از اقدامات شاخص وی می توان به ترویج نظام اعداد هندوعربی اشاره کرد. او در سال ۱۲۰۲ کتابی درباره دنباله اعداد فیبوناچی نوشت که در آن ترتیبی از اعداد را معرفی کرد که کاربردهای زیادی در ریاضیات و حتی طبیعت داشت.
این دنباله معرفی شده با صفر و یک شروع شده و بعد از آن هر عدد از حاصل جمع دو عدد قبلی به دست میآید. این عملیات تا رسیدن به عدد ۵۵ ادامه پیدا کرده و بعد از آن هر عدد حاصل ضرب ۱.۶۱۸ در عدد قبلی است. به این ترتیب دنباله زیر به دست میآید:
۰, ۱, ۱, ۲, ۳, ۵, ۸, ۱۳, ۲۱, ۳۴, ۵۵, ۸۹, ۱۴۴,…
عدد ۱.۶۱۸ که برای به دست آوردن مقادیر این دنباله استفاده شده به نام نسبت طلایی شناخته میشود. این نسبت طلایی از انجام محاسبات ریاضی روی اضلاع یک ستاره پنج پر (پنتاگرام) به دست آمده و در اشکال مختلفی در طبیعت از جمله ساختار گل ها، صدف حلزون، امواج دریا، اعضای بدن انسان و … قابل مشاهده است.
پنج ضلعی و نسبت طلایی
اما چه ارتباطی بین این نسبتها و اعداد با معاملات بازارهای مالی وجود دارد؟
در پاسخ به این سؤال میتوان گفت که در بازارهای مالی، فیبوناچی یک ابزار روان شناسی محسوب میشود زیرا قیمتها به طور جالبی به سطوح مختلف فیبوناچی واکنش نشان میدهند. یعنی این اعداد و نسبت های فیبوناچی در بازارهای مالی به ما در پیش بینی حرکات آینده قیمت کمک میکنند.
سطوح فیبوناچی چیست؟
ابزارهای فیبوناچی مختلفی وجود دارند که برای نشان دادن اطلاعات مختلفی مورداستفاده قرار می گیرند. مهم استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال ترین این ابزارها فیبوناچی اصلاحی (Retracement) و اکستنشن (Extension) هستند که سطوح واکنش قیمت را نشان می دهند. فیبوناچی خارجی، اکسپنشن، پروجکشن، آرک، فن،کانال، محدوده زمانی از انواع دیگر ابزارهای فیبوناچی هستند که هریک کاربرد جداگانه ای دارد. اما سطوح فیبوناچی که در تحلیل ها به وفور مورداستفاده قرار می گیرند اغلب با استفاده از فیبوناچی ریتریسمنت و اکستنشن به دست می آیند که در این مقاله به آنها می پردازیم.
نسبت طلایی یا ۱.۶۱۸ مهم ترین سطح اکستنشن فیبوناچی است و با معکوس کردن آن، عدد ۰.۶۱۸ به دست میآید که مهم ترین سطح ریتریسمنت فیبوناچی را تشکیل میدهد.
سایر سطوح مهم ریتریسمنت فیبوناچی عبارتاند از: سطح صفر، ۰.۲۳۶، ۰.۳۸۲، ۰.۵۰۰، ۰.۶۱۸، ۰.۷۸۶ و سطح یک. این اعداد را معمولاً به صورت درصد بیان میکنند بنابراین سطوح مهم ریتریسمنت سطح صفر، ۲۳.۶، ۳۸.۲، ۵۰، ۶۱.۸، ۷۸.۶ و ۱۰۰ درصد هستند. البته سطح ۵۰ جزو دنباله فیبوناچی نبوده و بعداً به دلیل تأثیر روانی بالای آن بر واکنشهای قیمتی، به سطوح مهم این ابزار اضافه شده است.
در ابزار اکستنشن فیبوناچی، هم سطوح ۰.۳۸۲، ۰.۵۰۰، ۰.۶۱۸، ۰.۷۸۶، ۱.۲۷۲ و ۱.۶۱۸ مهم ترین سطح ها هستند. البته شما نیازی به حفظ کردن این سطوح یا یادگیری محاسبات ریاضی آن نخواهید داشت چرا که با رسم فیبوناچی در نمودار، محاسبات به صورت خودکار انجام شده و این سطوح با خطهای رنگی به شما نشان داده میشوند.
دلیل محبوبیت ابزارهای فیبوناچی
مهم ترین علت محبوبیت فیبوناچی در تحلیل تکنیکال، سهولت استفاده از آن است. معامله گران تازه کار در بازارهای مالی با حداقل آموزش می توانند از این ابزار به نحو موثری استفاده کنند در حالی که کار با بسیاری از ابزارهای تحلیل تکنیکال نیازمند یادگیری و توجه به نکات خاص است.
یکی دیگر از دلایل محبوبیت فیبوناچی قدرت پیش بینی آن است. ابزارهای فیبوناچی به خصوص سطوح به دست آمده از فیبوناچی اصلاحی نسبت به برخی اندیکاتورهای پرکاربرد قدرت بیشتری در پیش بینی حرکات آینده قیمت دارد.
رسم فیبوناچی در نمودار
قبل از رسم نمودار باید دو نکته را به خاطر داشته باشید. اول اینکه ابزار فیبوناچی تنها در شرایط روندی قابل استفاده است بنابراین اگر بازار روند خاصی را نشان نمیدهد رسم فیبوناچی نمیتواند اطلاعات مناسبی را در اختیار ما قرار دهد.
برای دسترسی به این ابزار کافیست در تریدینگ ویو روی Fib retracement کلیک کنید.
دوم اینکه برای رسم فیبوناچی علاوه بر روند نیاز به یک بار عقبنشینی قیمت داریم که به آن ریتریسمنت گفته میشود. ریتریسمنت حرکت قیمت خلاف روند اصلی را نشان میدهد.
هر دو مدل ریتریسمنت و اکستنشن با یک ابزار در نمودار رسم میشوند. با انتخاب ابزار فیبوناچی و کلیک روی یک نقطه و حرکت دادن ماوس در جهتهای مختلف، سطوح فیبوناچی رسم میشوند.
برای رسم فیبوناچی به دو نقطه نیاز داریم. در روندهای صعودی، ریتریسمنت فیبوناچی را همیشه از چپ به راست و از یک کف تا یک قله رسم میکنیم. در مقابل، در یک روند نزولی، فیبوناچی از چپ به راست و از یک قله تا پایینترین کف رسم می شود.
تفاوت کاربرد اکستنشن با ریتریسمنت در حرکتی است که در نظر می گیرند. ریتریسمنت سطوح را در ارتباط با یک پولبک نشان می دهد در حالی که اکستنشن حرکت روندی را در نظر می گیرد. به عنوان مثال وقتی قیمت یک ارز دیجیتال از ۵ دلار به ۱۰ دلار می رسد و سپس تا ۷.۵ دلار افت می کند، افت قیمت از ۱۰ به ۷.۵ دلار یک ریتریسمنت است. حال اگر قیمت دوباره شروع به رالی کند و تا ۱۶ دلار افزایش باید، این یک اکستنشن است.
از این ابزار میتوان در هر تایم فریم و همراه با هر ابزار تحلیلی دیگر و حتی به صورت ترکیبی چندین فیبوناچی در کنار هم استفاده کرد. فیبوناچی یکی از پرکاربردترین ابزارها در تحلیل تکنیکال در بازار ارزهای دیجیتال است که میتواند با وجود نوسان زیاد، رفتار قیمت را تا حد زیادی به درستی پیش بینی کند.
کاربرد ابزارهای فیبوناچی
مهم ترین کاربرد ابزارهای فیبوناچی تعیین سطوح حمایت و مقاومت احتمالی است. یافتن این سطوح به تحلیل گران کمک می کند مناطق احتمال بازگشت قیمت به روند اصلی را پیش بینی کرده و بر اساس آن نقاط ورود به معاملات، حدضرر، حد سود و اهداف قیمتی را تعیین نمایند.
از فیبوناچی به صورت های دیگر در الگوهای گارتلی و امواج الیوت نیز استفاده می شود. پس از حرکات قابل توجه به بالا یا پایین، در این نوع تحلیل ها مشخص شده بازگشت روندها در نزدیکی برخی سطوح فیبوناچی صورت می گیرد.
سطوح فیبوناچی ثابت هستند یعنی یک عدد مشخص را نشان می دهند و با حرکات قیمتی در طول زمان مانند میانگین های متحرک تغییر نمی کنند. بنابراین با نزدیک شدن قیمت به یک سطح فقط می توان شکسته شدن یا بازگشت قیمت را از آن سطح پیش بینی کرد.
از سطوح حمایتی تعیین شده با استفاده از فیبوناچی برای تعیین نقطه ورود به معامله و تعیین حد ضرر استفاده می شود در حالی که سطوح مقاومتی برای تعیین اهداف قیمتی و حد سود به کار گرفته می شوند.
مثلا در نمودار بیت کوین اگر در سطح ۰.۳۸۲ با قیمت ۵۳۱۹۸ دلار وارد معامله شده باشید می توانید سطوح بالاتر از این قیمت را به عنوان اهداف قیمتی و حد سود خود مشخص کرده و حدضرر را کمی پایین تر از این سطح مثلا در ۵۳۰۰۰ دلار تعیین کرد.
نکته مهمی که باید به خاطر داشته باشید این است که اگرچه فیبوناچی یکی از ابزارهای قدرتمند و پرکاربرد در تحلیل تکنیکال است اما همیشه نمیتواند پیش بینی های دقیقی ارائه کند چون به آمار و احتمالات متکی است. پس بهتر است از این ابزار به تنهایی استفاده نشود. با استفاده همزمان از اندیکاتورها و ابزارهای دیگر تحلیل تکنیکال میتوان میزان موفقیت و درستی پیش بینی ها را به طور قابل توجهی افزایش داد.
برای روشن تر شدن موضوع بهتر است چند نمونه را با هم مرور کنیم. به عنوان مثال به نمودار زیر برای جفت بیت کوین / دلار دقت کنید.
نمودار یک روزه قیمت بیت کوین / دلار
در اینجا فیبوناچی از نقطه ۱ تا نقطه ۲ در یک روند صعودی رسم شده است. بعد از این موج صعودی یک ریتریس یا عقب نشینی قیمت رخ داده که ما قصد داریم حرکات بعدی آن را پیش بینی کنیم.
همان طور که می بینید قیمت اکنون در نزدیکی سطح ۰.۳۸۲ قرار گرفته و در صورت افزایش امکان برخورد با آن وجود دارد. آن چنان که از کندل های قبلی مشخص است، قیمت چندین بار برای بالارفتن از این سطح تلاش کرده اما با برخورد با آن دچار افت شده است. در کندل های قبل تر هم مدت کوتاهی پس از عبور از این سطح دوباره قیمت تا زیر آن کاهش یافته است. واکنش های قیمت به این سطح نشان می دهد که سطح ۰.۳۸۲ می تواند به عنوان یک مقاومت محلی مانعی در راه افزایش قیمت بیت کوین باشد. بنابراین قیمت ۵۷۶۴۷ دلار (مقدار نوشته شده داخل پرانتز) را می توان نزدیک ترین مقاومت به قیمت فعلی بیت کوین در نظر گرفت.
همچنین سطح ۰.۵ فیبوناچی واقع در ۵۴۱۸۰ دلار را می توان به عنوان نزدیک ترین حمایت محسوب کرد زیرا قیمت دو بار با رسیدن به آن واکنش نشان داده و به روند صعودی بازگشته است.
از همین نمودار می توان برای تعیین نقطه ورود، اهداف قیمتی، حد سود و حدضرر هم استفاده کرد. مثلا در نمودار بالا، اولین هدف قیمت، همان محدوده مقاومتی گفته شده (۵۷۶۴۷ دلار) است. هدف دوم، سطح بعدی فیبوناچی در محدوده ۶۱۹۰۰ دلار و هدف سوم محدوده سقف تاریخی در حوالی ۶۸۸۰۰ دلار می باشد.
به یک مثال دیگر،این بار در جفت سلو / تتر در یک روند نزولی توجه کنید. در اینجا فیبوناچی از نقطه ۱ که بالاترین سقف و نقطه شروع روند نزولی بوده تا نقطه ۲ که پایین ترین کف بعد از نقطه یک بوده رسم شده است.
نمودار ۴ ساعته قیمت سلو/ تتر
همان طور که می بینید قیمت بین دو سطح صفر و ۰.۲۳ فیبوناچی در نوسان است. اگر قیمت افزایش یابد و به سطح ۰.۲۳ در قیمت ۵.۳۵۹ نزدیک شود، احتمال شکسته شدن این سطح کم است زیرا در محدوده موردنظر ما در نمودار، قیمت سه بار با این سطح برخورد کرده و هر سه بار دچار افت شده و نتوانسته با موفقیت از آن عبور نماید. بنابراین ۵.۳۵۹ تتر یک مقاومت برای سلو است. در مقابل سطح صفر در قیمت ۴.۶۳ تتر، دو بار جلوی افت بیشتر قیمت را گرفته است پس می توان آن را به عنوان یک حمایت در نظر گرفت.
یکی از نکات مهمی که باید در پیش بینی ها لحاظ شود این است که قیمت دقیقا با رسیدن به یک سطح واکنش نشان نمی دهد. این یعنی اگر سطح ۵.۳۵۹ تتر به عنوان مقاومت شناسایی شده، ممکن است قیمت در نزدیکی آن (قبل یا بعد از رسیدن به سطح موردنظر) مثلا در قیمت ۵.۳۵۰ تتر واکنش نشان دهد.
بنابراین سطح های فیبوناچی کاملا دقیق عمل نمی کنند به همین دلیل در پیش بینی ها بیشتر از محدوده های قیمتی صحبت می کنیم نه یک قیمت خاص. مثلا می گوییم محدوده ۵.۳۵ تا ۵.۳۷ تتر یک محدوده مقاومتی محسوب می شود و قیمت در برخورد با یکی از این سطوح واکنش نشان خواهد داد.
قوی یا ضعیف بودن محدوده های مقاومتی و حمایتی را از تعداد واکنش های قیمت در برخورد با آنها و تعداد سطوحی که درون یک محدوده قرار می گیرند می توان مشخص کرد. به عنوان مثال در نمودار بالا، ۰.۵ در قیمت ۵.۱۶۶ تتر،دو بار مانع افزایش قیمت و چهار بار مانع افت قیمت شده است پس می توان آن را به عنوان یک سطح قوی تلقی کرد. در مقابل سطح ۰.۷۸ در ۷.۰۴ تتر را نمی توان سطح مهمی در نظر گرفت زیرا در محدوده روند موردنظر ما هیچ واکنشی به این سطح صورت نگرفته و قیمت به راحتی از آن عبور کرده است.
حالا اگر چندین فیبوناچی مختلف را در روند نزولی سلو از سقف های مختلف تا آخرین کف رسم کنید مشاهده می کنید که برخی از سطوح بسیار به هم نزدیک هستند. به سطوح نزدیک به قیمت فعلی دقت کنید: دو سطح ۰.۲۳ و ۰.۵ با کمترین فاصله در بالای قیمت فعلی قرار دارند که می توان آنها را به عنوان دو مرز تعیین کننده یک محدوده به حساب آورد.
سطح ۰.۲۳ در فیبوناچی طولانی مدت تر به سطوح ۰.۵ فیبوناچی میان مدت و سطح ۱ در فیبوناچی کوتاه مدت تر بسیار نزدیک است. پس محدوده ۵.۳۵۹ دلار تا ۵.۴۰۴ دلار را می توان به عنوان یک محدوده مقاومتی معتبر در نظر گرفت چراکه ۴ بار از افزایش قیمت جلوگیری کرده و یک یار هم به مانع افت قیمت شده است.
رسم چندین فیبوناچی برای تعیین محدوده های مقاومتی و حمایتی
مزایا و معایب فیبوناچی
با وجود محبوبیت ابزارهای فیبوناچی به خصوص فیبوناچی اصلاحی، این ابزار معایبی نیز دارد که تحلیل گران باید در معاملات خود در نظر بگیرند.
نحوه استفاده و رسم فیبوناچی در نمودارها به شخص وابسته است و این یعنی این امکان وجود دارد که دو تریدر همزمان فیبوناچی های مختلفی را در نمودار رسم کنند و بر اساس آن تصمیم گیری نمایند و در نهایت این برای یکی از آن دو سود به همراه آورد و برای دیگری با ضرر همراه شود.
به دلیل اینکه نوسان های قیمتی موجب حرکات مختلفی می شود، امکان رسم فیبوناچی های مختلفی وجود دارد. اینکه کدام یک از این سطوح معتبر است برای تحلیل گران تازه کار قابل تشخیص نیست و امکان اشتباه آنها وجود دارد.
از آنجا که ابزارهای فیبوناچی بر اساس اعداد، دنباله فیبوناچی و محاسبات ریاضی ایجاد شده، ممکن است نتواند شرایط روانی و هیجانی حاکم بر بازار را در پیش بینی ها لحاظ کند.
ابزارهای فیبوناچی تنها می توانند اصلاح احتمالی، بازگشت قیمت و حرکات خلاف روند را پیش بینی کنند و توانایی تایید اندیکاتورهای دیگر و ایجاد سیگنال های قوی یا ضعیف را ندارند. همچنین تضمینی وجود ندارد که قیمت به سطوح فیبوناچی واکنش نشان بدهد به همین دلیل است که از این ابزار همراه با اندیکاتورهای دیگر به صورت مکمل به کار می رود.
سوالات متداول
نحوه کار ریتریسمنت فیبوناچی چگونه است؟
ابزارهای فیبوناچی با استفاده از محاسبات ریاضی سطوحی را که بیشترین احتمال برای واکنش قیمت به آن وجود دارد مشخص می کنند.
فیبوناچی برای چه مواردی به کار می رود؟
به کمک سطوح فیبوناچی می توان نقاط مناسب برای ورود به معاملات، حدضرر، حد سود و اهداف قیمتی را مشخص کرد. همچنین از ابزارهای فیبوناچی در کنار ابزارهای تکنیکال دیگر مانند امواج الیوت استفاده می شود.
آیا فیبوناچی دقیق است؟
ابزارهای فیبوناچی بر اساس عملیات ریاضی سطوح را مشخص می کنند و این یعنی احتمال در تعیین آنها نقش حیاتی دارد. به منظور به حداقل رساندن خطاهای پیش بینی می توان از سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال از جمله انواع اندیکاتورها استفاده کرد.
در چه تایم فریم هایی می توان از فیبوناچی استفاده کرد؟
ابزارهای فیبوناچی در هر تایم فریم و هر بازار مالی قابل استفاده هستند. حتی در روی یک نمودار می توان چندین فیبوناچی مختلف رسم کرد تا نتایج معتبرتری به دست آید.