بورس و اوراق بهادار

ضوابط پذیرش استارتاپها در بورس ابلاغ شد: از تعهددهی مدیران تا تعیین وثیقه برای ضمانت اجرا
مدیرعامل بورس تهران اعلام کرد ضوابط اختصاصی پذیرش سهام شرکتهای نوپا (استارتاپ) و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتالی، امروز به بورس تهران ابلاغ شده است. این ضوابط در 9 ماده تنظیم شده است که بورس و اوراق بهادار ابتدا شرایطی را برای استارتاپ دانستن یک شرکت تعیین کرده است. اخذ تعهد از مدیران و سهامداران، ارائه مستنداتی درباره امنیت سامانهها، نحوه عرضه اولیه شرکت از جمله دیگر موارد مشخص شده در این مصوبه است.براساس ضوابط تعیین شده، سهام استارتاپها برای ضمانت اجرای دستورالعملها، به عنوان وثیقه تا زمانی مشخص نزد سازمان بورس خواهد ماند.
ضوابط اختصاصی پذیرش سهام استارتاپها به عنوان پیوست هفتم دستورالعمل پذیرش اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار، در جلسه مورخ 21 اردیبهشت هیئت مدیره سازمان بورس و اوراق بهادار تصویب و در تاریخ 9خرداد به بورس تهران ابلاغ شده است. «محمود گودرزی»، مدیرعامل بورس تهران با بیان این خبر گفت:
«بورس اوراق بهادار تهران آمادگی خود را برای بررسی درخواستهای پذیرش سهام این شرکتها اعلام میکند؛ چرا که این امر گام مهمی در تحقق شعار سال 1401 در حوزه دانش بنیان است.»
او این مصوبه را یک تحول اساسی در حوزه پذیرش سهام، به ویژه پذیرش سهام شرکتهای داده محور در بورس تهران دانسته و وعده داد پیگیریهای لازم برای ایجاد تابلوی معاملاتی اختصاصی این دسته از شرکتها را انجام خواهند داد. موضوعی که بایستی به تایید سازمان بورس و اوراق بهادار برسد.
این ضوابط و شرایط اختصاصی پذیرش سهام استارتاپها در 9 ماده تنظیم شده است. شرکتهایی که تاییدیه کارگروه ساماندهی مراکز نوآوری و رویدادهای کارآفرینی را دارند برای پذیرش در هر یک از بازارهای بورس و فرابورس، علاوه بر شرایط مقرر در دستورالعمل و سایر قوانین و مقررات، باید واجد شرایط اختصاصی مقرر در این پیوست نیز باشند.
طبق ماده نخست، برای آنکه شرکت متقاضی برای عرضه در بورس به عنوان شرکت نوپا و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال شناخته شود باید حداقل دو شرط از شرایط ذکر شده را بورس و اوراق بهادار داشته باشد: «کسبوکار داده محور بر بستر اینترنت»، «کسبوکاری که بیش از 30 درصد از داراییشان نامشهود باشد» و «متاقضیانی که کسبوکارشان کاربرپایه است».
در ماده 2 از متقاضی پذیرش خواسته شده است تا امیدنامه و طرح کسب و کار تایید شده توسط اعضای هیئت مدیره را به بورس/فرابورس ارائه کند. این امیدنامه بایستی شامل شرحی از کسبوکار و فعالیتها، تشریح عملکرد شرکت (فروش و سودآوری) در طی سالهای گذشته (پنج سال گذشته یا از ابتدای فعالیت شرکت، هرکدام کمتر باشد)، چشم انداز روشنی از سودآوری و تداوم فعالیت شرکت، طرحهای توسعه آتی، سرمایهگذاران خارجی، جریانات نقدی ورودی و خروجی و … باشد.
ماده 3 این مصوبه، به بحث وثیقههای لازم جهت ضمانت اجرا اشاره دارد. بر این اساس استارتاپ متقاضی پذیرش در بورس موظف است پیش از عرضه اولیه، نسبت به وثیقه قرار دادن بیش از نیمی از سهام شرکت به تشخیص هیئت پذیرش، متعلق به کلیه سهامداران عمده و در صورت لزوم سایر سهامداران، نزد شرکت سپرده گذاری مرکزی اوراق بهادار و تسویه وجوه با اعطای وکالت فروش به نقع بورس و فرابورس اقدام کند.
این وثیقهها به عنوان ضمانت اجرای پایبندی به تعهدات موضوع این مقررات خواهد بود.
ماده 4 بورس و فرابورس را موظف کرده است قبل از طرح موضوع پذیرش استارتاپ در هیئت پذیرش، نسبت به استعلام موارد زیر از مرجع مذکور در ماده یک اقدام کند:
- تاییدیه صلاحیت اعضای هیئت مدیره، مدیر عامل و سهامداران با مالکیت بیش از یک درصد شرکت
- وضعیت مالکیت سهامداری متقاضی پذیرش تا سه لایه سهامداری و شناسایی ذینفع نهایی
- شناسایی منشا پولی سرمایه شرکت و مباحث مربوط به پولشویی
- مجوز عنوان دانش بنیان از طریق سامانه ارزیابی و تشخیص صلاحیت شرکت ها و موسسات دانش بنیان
طبق تبصره این ماده، متقاضی پذیرش موظف است در ارائه طرح کسب و کار خود به بورس/فرابورس، نسبت به تشریح اقدامات لازم شرکت برای حفاظت از اطلاعات کاربران سامانههای عملیاتی اقدام کند. علاوه بر این موظف است قبل از طرح موضوع پذیرش در هیئت پذیرش، نسبت به انجام استعلام در خصوص رعایت قوانین و مقررات مربوط به رقابت و منع انحصار از مرکز ملی رقابت و ارائه مستندات آن اقدام کند.
از لزوم تعهد مدیران تا ارائه گواهیهای امنیتی برای پذیرش استارتاپ در بورس
ماده 5 را میتوان یکی از مهمترین بخشهای این مصوبه دانست که تمامی استارتاپهای متقاضی در بورس باید آن را احراز کنند. این ماده به بحث طرح درخواست پذیرش استارتاپها در هیئت پذیرش پرداخته و شرایطی را برای آن تعیین کرده است. 5 شرط در این رابطه در نظر گرفته شده که کسبوکار متقاضی باید آن را احراز و مستندات لازم را ارائه کند.
طبق این ماده بایستی از مدیران و سهامداران عمده تعهدنامه کتبی گرفته شود تا الزامات دستورالعملها را رعایت کنند، سهام تحت تملک خود را به دیگری واگذار نکنند. همچنین این افراد به صورت همزمان و تا سه سال بعد از خروج از شرکت متقاضی پذیرش در بورس حق راهاندازی یا اشتغال در شرکتی مشابه را ندارند. آنها بایستی الزامات حفاظت از دادهها و اطلاعات کاربران را نیز به طور مداوم رعایت کنند. گفتنی است نقض این تعهدات مشمول ضمانت اجرای پیشبینی شده در ماده 3 است.
استارتاپ متقاضی پذیرش در بورس بایستی مستنداتی از گواهی آزمون و ارزیابی امنیتی سامانهها و زیرساختها که از مراکز مورد تایید مدیریت راهبردی افتا صادر شده را ارائه کند. مستندات امنسازی سامانهها و سرویسهای مورد استفاده شرکت در سطوح مختلف فنی، مستندات مثبت استخدام مسئول امنیت، گواهی کیفیت نرمافزارهای مورد استفاده شرکت از سوی مراکز مورد تایید مدیریت راهبردی افتا، گواهی سلامت و احراز اصالت نرم افزار از سازمان فناوری اطلاعات ایران و گواهی حق نشر، عرضه، اجرا و حق بهره برداری مادی و معنوی از نرم افزارها از وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی از دیگر مستنداتی است که باید ارائه شود.
تبصرهای بورس و اوراق بهادار برای متقاضیان ارائه دهنده خدمات میزبانی (هاستینگ) و مرکز داده (دیتاسنتر) در نظر گرفته شده و آنها موظف هستند صرفا تاییدیههای مرتبط را از سازمان فناوری اطلاعات و سازمان پدافند غیر عامل اخذ و ارائه کنند.
همچنین ماده 6 این مصوبه متقاضی پذیرش را موظف کرده است پس از اخذ مجوز پذیرش و قبل از عرضه اولیه، نسبت به ارائه گزارش ارزشیابی شرکت اقدام کند. این گزارش بایستی توسط یک نهاد مالی دارای مجوز مرتبط از سازمان ارائه شده باشد. نهاد مذکور بایستی از خدمات کارشناسان رسمی منتخب کانون کارشناسان رسمی دادگستری یا مرکز وکلا، کارشناسان رسمی و مشاوران خانواده قوه قضائیه استفاده کند.
یکی دیگر از ضوابط اختصاصی تعیین شده برای پذیرش بورس و اوراق بهادار استارتاپ در بورس،به بحث عرضه اولیه سهام این شرکتها میپردازد. ماده 7 بورس/فرابورس را موظف کرده است تا اگر نسبت داراییهای نامشهود به کل داراییهای یک استارتاپ مساوی یا بیشتر از 50 درصد باشد، سهام شرکت صرفا به سرمایهگذاران واجد شرایط موضوع دستورالعمل پذیرهنویسی و عرضه اولیه اوراق بهادار در بورس اوراق بهادار تهران و فرابورس ایران عرضه شود. تصمیمی که نشان از نگرانیهای خاص سازمان برای عرضه اولیه عمومی این شرکتها دارد تا مردم عادی، متحمل زیان نشود.
گفتنی است در صورتی که این نسبت کمتر از 50 درصد باشد، عرضه عمومی سهام شرکت به تشخیص هیئت پذیرش واگذار شده است.
طبق ماده 8 این مصوبه، استارتاپی که متقاضی عرضه در بورس است بایستی مدیران و کارکنان کلیدی خود را معرفی کند. همچنین مستندات اتخاذ ساز و اقدامات لازم جهت نگهداشت آنان و جلوگیری از ایجاد اختلال در تداوم فعالیت شرکت با فرض خروج یا سوء استفاده آنها از شرکت را به هیئت پذیرش تسلیم کند.
ماده 9 نیز اعلام میکند در جلسات هیئت پذیرش با موضوع پذیرش شرکتهای نوپا و فعال در حوزه اقتصاد دیجیتال، حضور حداقل یک کارشناس مستقل در حوزه تخصصی شرکتهای یاد شده به انتخاب مدیر عامل بورس/فرابورس الزامی است.
تسه | قیمت اوراق مسکن
تسه یا همان اوراق گواهی حق تقدم خرید وام مسکن بانک مسکن که به نام اوراق مسکن یا اوراق تسه یا اوراق تسهیلات مسکن شناخته میشود، یک ابزار مفید برای افرادی است که قصد دسترسی سریع به تسهیلات وام مسکن بانک مسکن دارند. با خرید اوراق مسکن، افراد میتوانند بدون سپردهگذاری به وام خرید مسکن برسند و این برای کسانی که قصد خرید فوری دارند مفید است.
[پس از جدول، تعریف و کارکرد تسه را بخوانید]
اوراق تسه چیست؟
تسه را با نیکلاس تسه اشتباه نگیرید! در واقع حساب سپرده ممتاز بانک مسکن، شرایطی دارد که به ازای سپردهگذاری در این حساب، میتوانید اوراق گواهی حق تقدم مسکن دریافت کنید و در بازار فرابورس به فروش برسانید. در واقع با افتتاح حساب سپرده ممتاز بانک مسکن شما صاحب امتیاز وامی میشوید که این امتیاز را میتوانید در قالب اوراق بفروشید. حساب سپرده ممتاز بانک مسکن انواع مختلف دارد و میتوانید انواع حساب ممتاز با سود و حساب ممتاز بدون سود آن را افتتاح کنید. تفاوت انواع حسابهای ممتاز، در نحوه تخصیص این اوراق به سپردهگذار است که بنا به مانده حساب، اولویتهای شعبه و همچنین درخواست یا عدم درخواست سود متفاوت است. بنابراین شما با افتتاح یکی از انواع این حساب ممتاز میتوانید از اوراق مسکنی بهرهمند شوید که یا خود از آن استفاده کنید یا آن را در ساز و کاری قانونی به دیگران بفروشید.
ارزش اوراق مسکن به ازای هر برگ از این اوراق به اندازه 500 هزار تومان وام است و با توجه به نوسانات بورس هر برگ از این 500 هزار تومان وام با قیمتهای نوسانی به فروش میرسند اما تجربه چند سال اخیر نشان داده که قیمت تسه معمولا از 10درصد ارزش آن فراتر نمیرود. یعنی بورس و اوراق بهادار هر کدام از این برگههایی که ارزش 500 هزار تومان وام را دارند با توجه به روندهای یکی دو سال اخیر از 50 هزار تومان فراتر نرفتهاند. جزئیات حساب ممتاز بانک مسکن را در صفحه مربوط به سپرده ممتاز بانک مسکن بخوانید.
نرخ سود وام تسهیلات مسکن و شرایط آن
وامی که شما میتوانید از محل این اوراق اخذ کنید دارای سود 17.5 درصد است که حداکثر زمان بازپرداخت آن 12 ساله است. همراه با این وام میتوانید با تهیه 80 برگ اوراق تسه یک وام جعاله 40 میلیون تومانی با همان سود 17.5 درصد تهیه کنید که البته مدت زمان بازپرداخت آن حداکثر 5 سال است. همچنین سقف این وام برای تهران، شهرهای بالای 200 هزار نفر و سایر شهرها متفاوت است که جزئیات و آخرین قیمت آن را در لینک زیر میتوانید بخوانید.
مدت اعتبار اوراق تسه
زمان انقضای اوراق مسکن دو سال است که این زمان در برخی از موارد تا شش ماه تمدید میشود. به هنگام خرید اوراق تسه باید توجه کنید که مدت زمانی که تا انقضای آن باقی است به اندازهای باشد که شما بتوانید از آن استفاده کنید چون در برخی موارد پروسههای بانکی در بانک مسکن به طول بینجامد و اعتبار این برگهها تمام شود. با اتمام زمان اعتبار اوراق مسکن، نماد معاملات آن در بورس متوقف شده و دارنده آن دیگر نمیتواند از آن استفاده کند و عملا هزینه انجامشده سوخت خواهد شد.
برای تشخیص اینکه اوراق منتشر شده مربوط به چه زمانی است باید به اعدادی که کنار نماد تسه درج میشود توجه کرد. رقم اول نشاندهنده سال انتشار و دو رقم بعدی نشاندهنده ماه انتشار اوراق است.
آخرین قیمت اوراق مسکن
قیمت تسه هر روز در حال تغییر است. چون این اوراق در بازار فرابورس عرضه میشود و مثل هر نماد معاملاتی دیگر بنا به میزان عرضه و تقاضا، قیمتی متغیر دارد. اما قیمت اوراق تسه سال 98 معمولا حول و حوش 39 هزار تا 42 هزار تومان بوده که با اعلام افزایش سقف وام مسکن ناشی از این اوراق، به حدود 45 هزار تومان هم رسید. اما در هر صورت میتوان برآورد کرد که قیمت اوراق تسه سال 98 بین 7.5 تا 9.5 درصد ارزش وام اوراق در نوسان بوده است. در بورس و اوراق بهادار همین صفحه قیمت اوراق تسه را بهصورت آنلاین مشاهده میکنید.
دامنه نوسان نرخ اوراق بانک مسکن
سوال خیلیهاست که نرخ اوراق مسکن چقدر نوسان دارد و به چه عواملی وابسته است؟ نرخ این اوراق همانطور که بالاتر توضیح داده شد، به میزان تقاضا وابسته است. ولی بد نیست بدانید به طور معمول نرخ اوراق مسکن قدیمیتر به دلیل نزدیکی به سررسید، ارزانتر از اوراق منتشرشده جدید است. گاهی این رویه نقض میشود و اوراق قدیم از اوراق جدید گرانترند که دلیل آن سفتهبازیهای قبلی بر روی اوراق قدیمی است.
چقدر اوراق تسه باید خرید؟
به ازای هر 500 هزار تومان وامی که میخواهید باید یک ورق تسه تهیه کنید. برای اخذ وامی به ارزش 100 میلیون تومان باید 200 برگه تسه تهیه کنید. همانطور که در بند پیش هم گفته شد نرخ اوراق مسکن متغیر است و به طور روزانه بر اساس معاملات عرضه و تقاضا تعیین میشود.
در حال حاضر به یک زوج در شهر تهران 200 میلیون تومان وام اوراق مسکن پرداخت میشود (به ازای هر کدام از زوجین 100 میلیون تومان) که این زوج میتوانند یک وام جعاله 40 میلیون تومانی هم به آن ضمیمه کنند. بنابراین برای گرفتن وام 240 میلیون تومانی باید 480 ورق تسه تهیه کرد. اگر با توجه به شرایط این روزهای بازار قیمت هر ورق تسه را 41 هزار تومان در نظر بگیریم، برای گرفتن سقف این وام این زوج تهرانی باید معادل 19 میلیون و 680 هزار تومان برای تهیه اوراق مسکن هزینه کنند که البته هزینه کارمزد خرید هم که در بند بعدی به آن اشاره میشود، به آن اضافه خواهد شد.
فرآیند خرید و فروش اوراق و کارمزد آن
با هدف جلوگیری از سفتهبازی، اگر اوراقی خریدید که قصد فروش آن را دارید تا ۲ ماه پس از آن مجاز به این کار نیستید. البته اگر فقط ۴ ماه به پایان مدت اعتبار اوراق تسه باقی مانده باشد، چنین محدودیتی وجود ندارد و بلافاصله پس از خرید، میتوانید آنها را بفروشید.
کارمزدی که برای خرید این اوراق پرداخت کنید، 49صدم درصد و کارمزد فروش این اوراق 24صدم درصد است. به طور مثال برای خرید تعدادی از این اوراق که قیمت آن فرضا 10 میلیون تومان میشود باید 490 هزار تومان کارمزد به کارگزاری پرداخت کنید.
نکته: پس از تحویل اوراق به بانک مسکن، بقیه مراحل اخذ وام شبیه گرفتن بقیه وامهای مسکن در بانک مسکن است که جزئیات آن را میتوانید در صفحه وام مسکن بانک مسکن مشاهده کنید.
رشد ۴ هزار واحدی شاخص کل بورس
امروز چهارشنبه ۱۸ خرداد شاخص کل بورس با رشد چهار هزار و ۹۱۴ واحدی به محدوده یک میلیون و ۵۲۰ هزار واحد رسید. شاخص هموزن نیز در حدود ۰٫۵ درصد کاهش داشت.
به گزارش تجارتنیوز، بورس امروز افزایش چهار هزار و ۹۱۲ واحدی را تجربه کرد و در نهایت به سطح یک میلیون و ۵۲۰ هزار واحد رسید.
افزایش شاخص کل هموزن بورس
بر اساس دادههای شرکت بورس و اوراق بهادار، امروز شاخص کل هموزن ۰٫۵ درصد افزایش داشت و به محدوده ۴۲۱ هزار و ۴۱۲ واحدی رسید.
معاملهگران در این روز ۳۲۷ هزار و ۹۰۶ معامله به ارزش ۵۹ هزار و ۹۱۵ میلیارد تومان انجام دادند.
امروز نمادهای حکشتی، شستا، فملی، جمپلین، مبین، شبندر، شتران و شپدیس بیشترین تاثیر مثبت را بر شاخص کل داشتند. همچنین نمادهای ومعادن، شبریز، البرز، داسوه و خاهن بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص کل بورس گذاشتند.
شاخص فرابورس رشد کرد
در روز چهارشنبه شاخص فرابورس با افزایش ۱۰۸ واحدی به محدوده ۲۰ هزار و ۹۴۶ واحد رسید. تعداد معاملات انجام شده در فرابورس نیز ۲۵۴ هزار ۸ معامله بود.
امروز نمادهای بپاس، زاگرس، شگویا، ددانا، کزغال، اتکای و فزر بیشترین تاثیر مثبت و نمادهای دماوند، رنیک، بمپنا و بجهرم نیز بیشترین تاثیر منفی را بر شاخص فرابورس گذاشتند.
نمادهای ددانا، قچار، کرمان، زاگرس، زقیام، مدیریت و وسپهر نیز لقب نمادهای پرتراکنش فرابورس را گرفتند.
آخرین قیمت ۱۰۳ نماد حداقل سه درصد نسبت به قیمت روز قبل آنها افزایش یافته و ۵۷ نماد با کاهش بیش از سه درصدی قیمت همراه بودهاند.
ارزش کل معاملات خرد بازار سرمایه نیز در مجموع به حدود چهار هزار و ۴۲۶ میلیارد تومان رسید.
در معاملات بازار امروز نمادهای کایزد، فولاد و ددانا بیشترین خالص خرید حقیقیها را ثبت کردند. همچنین وبملت، فملی سامان بیشترین خالص خرید حقوقیها را داشتند.
علت سبزپوشی بورس چیست؟
بورس امروز و در آخرین روز کاری هفته سبزپوش شد و این علت سبزپوشی را باید تغییر روند بازار دانست. نوسان شاخص کل یک روند طبیعی است، یعنی با توجه به روند معاملات و تقاضای سهامداران شاخص تغییر روند میدهد.
البته با توجه به وضعیت اخبار جهانی، قیمت دلار و مذاکرات برجام نباید به رشد تک سهمهای بورس در کوتاه مدت امیدوار بود.